See also
Κείμενο, φωτογραφίες, βίντεο του Γιώργου Κωνσταντίνου
Και όμως στην Κύπρο υπάρχουν μερικά απομονωμένα νησάκια τα οποία ναι μεν είναι γνωστά στον κόσμο αλλά είναι για τους περισσότερους άγνωστη η άγρια ζωή που φιλοξενούν. Λόγω της απομόνωσης και της ησυχίας που έχουν τα νησάκια αυτά προτιμώνται από πολλά είδη πουλιών κυρίως θαλασσοπούλια να φωλιάζουν και να αναπαράγονται σε αυτά την άνοιξη.
Τα νησάκια αυτά κατά την εποχή της αναπαραγωγής αυτών των πουλιών μοιάζουν με μικρούς παράδεισους καθώς εκατοντάδες πουλιά πάνε και έρχονται να ταΐσουν τα μικρά τους. Τα θαλασσοπούλια φωλιάζουν στο έδαφος, και σου είναι δύσκολο να περπατήσεις άνετα καθώς το έδαφος είναι κατάσπαρτο με φωλιές γεμάτες αυγά και νεοσσούς ενώ οι γονείς πετούν πάνω από το κεφάλι σου κάνοντας εκκωφαντικό θόρυβο με τες φωνές τους θέλοντας να προστατεύσουν τις φωλιές τους.
Έχω επισκεφτεί ένα από αυτά τα νησάκια, το νησάκι του αγίου Γεωργίου στον Ακάμα, και πραγματικά το θέαμα είναι εξωπραγματικό για τα δεδομένα της Κύπρου. Το νησάκι αυτό είναι περίπου 800 μέτρα από την ακτή και μπορείτε να το δείτε μετά από τα λουτρά της Αφροδίτης. Αν και από μακριά το νησάκι φαίνεται επίπεδο και εύκολο να αποβιβαστείς, όταν πλησιάσαμε με την βάρκα δυσκολευτήκαμε πολύ να ανέβουμε πάνω λόγω των απότομων βραχωδών ακτών. Ο κόπος μας όμως ανταμείφθηκε ανεβαίνοντας στο νησί καθώς μας υποδέχτηκαν εκατοντάδες γλάροι με τις εκκωφαντικές φωνές τους. Οι γλάροι είναι του είδους Ασημόγλαρος της Μεσογείου η Κιτρινοπόδης γλάρος – (Larus michahellis) της οικογένειας Λαρίδες (laridae). Το έδαφος γεμάτο φωλιές και νεοσσούς. Το θέαμα καταπληκτικό, η φαντασία μας οργίαζε θυμίζοντας μας σκηνές από ντοκιμαντέρ με φυσιοδίφες που αποβιβάζονται για πρώτη φορά στα νησιά Γκαλαπάγκος.
Το νησάκι έχει άγρια πυκνή βλάστηση με χαμηλούς θάμνους που μέσα οι νεοσσοί αναζητούσαν σκιά από τον δυνατό ήλιο. Το είδος αυτού του γλάρου είναι κοινό στην Μεσόγειο και φωλιάζει σε αποικίες σε ακατοίκητα νησάκια και απόμερες ακτές. Τον συναντούμε επίσης στην Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Νότια Αφρική. Είναι παμφάγος, μεγαλόσωμος γλάρος και τρέφεται με μια ποικιλία τροφών όπως ψάρια , φυτικά είδη , μεγάλα έντομα όπως ακρίδες , μικρόσωμα πουλιά που πιάνει εν πτήση , ψοφίμια ακόμα και με ανθρώπινα σκουπίδια. Γεννά τον Απρίλιο - Μάιο δυο μέχρι τρία αυγά που εκκολάπτονται σε περίπου ένα μήνα. Αξίζει να αναφέρω ότι σε μια φωλιά βρήκα μια μεγάλη ακρίδα που έφεραν στους νεοσσούς και ήταν του ξενικού εισβλητικού είδους Desert locust (Schistocerca gregaria) που πετά μεγάλες αποστάσεις και μας έρχεται από την Αφρική.
Το νησάκι έχει φυσικές μικρές σπηλιές , τρύπες και σχισμές στους βράχους και εκεί γεννούν και άλλα είδη πουλιών όπως το αγριοπερίστερο - Rock dove (Columba livia), η Ωχροσταχτάρα - Pallid swift (Apus pallidus) και το Πετροχελίδονο η Μαυροσταχτάρα - Common Swift (Apus apus) .
Το αγριοπερίστερο ανήκει στην οικογένεια Περιστερίδες (Columbidae) που ανήκουν όλα τα περιστέρια και τα τρυγόνια. Φτιάχνει την πρόχειρη φωλιά του με ξερά κλαδάκια σε γκρεμούς και βράχους συνήθως κοντά στην θάλασσα σε φυσικά κοιλώματα. Γεννά πολλές φορές τον χρόνο δυο άσπρα αυγά που τα επωάζει για 14 μέρες περίπου.
Η Ωχροσταχτάρα ανήκει στην οικογένεια Αποδίδες (Apodidae) και την συναντούμε κυρίως στα βουνά και είναι αποδημητικό πουλί. Τρέφετε με έντομα που τα πιάνει εν πτήση και βρίσκεται συνεχώς στον αέρα. Μοιάζει πολύ με την Μαυροσταχτάρα και δεν μπορείς να το ξεχωρίσεις εύκολα. Φωλιάζει σε φαράγγια, σε κτίρια και απότομους παραθαλάσσιους γκρεμούς. Φτιάχνει την φωλιά του με μαλακά ξηρά χόρτα και φτερά. Γεννά από δυο μέχρι τρία λευκά αυγά.
Το Πετροχελίδονο η Μαυροσταχτάρα είναι αποδημητικό πουλί και μοιάζει πολύ με χελιδόνι αλλά ανήκουν σε δυο διαφορετικές οικογένειες. Το Πετροχελίδονο ανήκει στην οικογένεια Αποδίδες (Apodidae). Πίνει νερό εν πτήση και τρέφεται αποκλειστικά με έντομα που τα πιάνει επίσης εν πτήση. Είναι εκπληκτικά γρήγορο πουλί και κατέχει το ρεκόρ συνεχής πτήσης από όλα τα πουλιά του κόσμου και μπορεί να πετά συνεχώς για δέκα μήνες, πετά όλη του τη ζωή εκτός μια φορά τον χρόνο για να εκκολάψει τα αυγά του. Έχει πολύ μικρά πόδια και πολύ δυνατά νύχια, δεν κάθονται ποτέ στο έδαφος και όταν για κάποιο λόγο βρεθεί στο έδαφος δεν μπορεί να ξαναπετάξει. Φωλιάζει συνήθως σε τρύπες σπιτιών και κεραμίδια αλλά και σε τρύπες γκρεμών, φτιάχνοντας την φωλιά του με φτερά άλλων πουλιών που πιάνει στον αέρα πριν πέσουν στο έδαφος.
Εκτός από πουλιά είδα στο νησάκι και αρκετές σαύρες που φαίνεται να ξεμείναν εκεί όταν το νησί αποκόπηκε από την υπόλοιπή Κύπρο που φαίνεται ότι κάποτε ήταν ενωμένο και αυτό το μαρτυρά η παρουσία των σαυρών στο νησί καθώς τα ερπετά αυτά δεν αρέσκονται να κολυμπούν και δεν υπάρχει άλλος τρόπος να φτάσουν εκεί. Θεωρώ ότι αυτές οι σαύρες λόγω χιλιάδων χρόνων απομόνωσης στο νησάκι αυτό αξίζει να μελετηθούν επιστημονικά.
Έχουμε και άλλα τέτοια παραδεισένια νησάκια σαν αυτό στην Κύπρο με περίπου τα ίδια είδη, όπως το νησί Γερόνησος στον άγιο Γεώργιο στην Πέγεια , την Πέτρα του Λιμνίτη και τα νησιά Κλείδες στον Απόστολο Αντρέα που αποτελούν και το ανατολικότερο άκρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στα νησιά κλείδες αναπαράγεται ο θαλασσοκόρακας - Common shag (Phalacrocorax aristotelis) της οικογενειας Φαλακροκορακιδών (Phalacrocoracidae) και ο σπάνιος και αυστηρά προστατευόμενος Αιγαιόγλαρος - Audouin's gull (Ichthyaetus audouinii) της οικογένειας Λαρίδες (laridae).
Την δεκαετία του εξήντα ο Αιγαιόγλαρος είχε κινδυνεύσει με αφανισμό αφού ο πληθυσμός του μειώθηκε δραματικά σε μόνο μερικές χιλιάδες πουλιά. Αναφορές που έχω ακούσει λένε ότι προπολεμικά οι τόπακες συνήθιζαν να πηγαίνουν στα νησιά Κλείδες και να μαζεύουν τα αυγά και τους νεοσσούς αυτών των σπάνιων πουλιών για φαγητό. Τώρα τα νησιά Κλείδες αποτελούν αυστηρά προστατευόμενη περιοχή και απαγορεύεται αυστηρά να πάει κάποιος εκεί, ειδικά την εποχή αναπαραγωγής των πουλιών αυτών.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Ο Γιώργος Κωνσταντίνου γεννήθηκε το 1960 στη Λευκωσία και είναι φυσιοδίφης ερευνητής της κυπριακής βιοποικιλότητας. Φωτογράφος και κινηματογραφιστής αγρίας ζωής και πρόεδρος του συνδέσμου προστασίας φυσικής κληρονομίας και βιοποικιλότητας της Κύπρου. Με ακούραστη δράση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσον αφορά το περιβάλλον και την βιοποικιλότητα του τόπου μας.
No comments:
Post a Comment