ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, 31/5/2020
Κείμενο, φωτογραφίες, βίντεο του Γιώργου Κωνσταντίνου
Στην Κύπρο έχουν καταγραφεί (μαζί με τα αποδημητικά) περίπου 410 είδη πουλιών, και αυτός ο αριθμός αυξάνεται κάθε χρόνο, με νέες καταγραφές.
5 από αυτά τα πουλιά αποτελούν οι γνωστές σε πολλούς σουσουράδες ή ζευκαλάτες. Πρόκειται για αποδημητικά και αποκλειστικά εντομοφάγα πουλιά και ανήκουν όλες στην οικογένεια Σεισοπυγιδες (Motacillidae). Ανά τον κόσμο υπάρχουν 65 διαφορετικά είδη της οικογενείας αυτής και τις συναντούμε σε ολόκληρο τον πλανήτη.
White Wagtail (Motacilla alba) Λευκοσουσουράδα - Ζευκαλάτη
%20%20%CE%9B%CE%B5%CF%85%CE%BA%CE%BF%CF%83%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%AC%CE%B4%CE%B1%20-%20%CE%96%CE%B5%CF%85%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%84%CE%B7.JPG)
Είναι αποκλειστικά εντομοφάγα πουλιά και τρέφονται με έντομα, με σκουλήκια, προνύμφες και αράχνες που βρίσκουν κυρίως στο έδαφος όπου και αναζητούν την τροφή τους. Είναι εδαφόβια πουλιά και στα δέντρα ανεβαίνουν μόνο για να κουρνιάσουν το βράδι συνήθως ομαδικά, και αρέσκονται σε δέντρα που βρίσκονται μέσα στις πόλεις. Εκατοντάδες σουσουράδες κουρνιάζουν την νύχτα σε δέντρα στο κέντρο της Λευκωσίας κατά τους χειμερινούς μήνες. Έρχονται πολύ νωρίς το φθινόπωρο και αποτελούν προάγγελο του χειμώνα.
Κυρίως προτιμούν ανοιχτές πεδινές εκτάσεις συνήθως κοντά σε λίμνες και νερά όπου βρίσκουν πολλά έντομα, τις συναντούμε επίσης σε χαμηλές φυτείες, σε οργωμένα χωράφια, μέσα στις πόλεις, σε γήπεδα, σε πάρκα και σε όχθες δρόμων.
Western Yellow Wagtail (Motacilla flava) - Κιτρινοσουσουράδα
%20%20-%20%CE%9A%CE%B9%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%83%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%AC%CE%B4%CE%B1.jpg)
Είναι χαρακτηριστικό το περπάτημα αυτών των πουλιών καθώς είναι αεικίνητες και όταν περπατάνε κουνάνε την μακριά τους ουρά πάνω κάτω σαν να χορεύουν, και από την συνήθεια τους αυτή πήραν το όνομα σουσουράδες. Σουσουράδες λέμε συνήθως τις ζωηρές, επιδειχτικές και κουνιστές γυναίκες.
Στην Κύπρο τις λέμε και ζευκαλάτες διότι παλιά είχαν το συνήθειο να ακολουθούν τα ζώα που όργωναν τα χωράφια, το λεγόμενο ζευκάρι, τρώγοντας τα σκουλήκια και έντομα που έβγαιναν στην επιφάνια από το ανακάτεμα του χώματος, αυτό το κάνουν και σήμερα και ακολουθούν τα γεωργικά μηχανήματα (Τρακτέρ). Πρόκειται για πολύ ωφέλιμα πουλιά για τον άνθρωπο καθώς καταναλώνουν τεράστιές ποσότητες βλαβερών εντομών όπως ακρίδες.
Grey Wagtail (Motacilla cinerea)Σταχτοσουσουράδα
%CE%A3%CF%84%CE%B1%CF%87%CF%84%CE%BF%CF%83%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%AC%CE%B4%CE%B1.JPG)
Από τα 5 αυτά είδη μόνο μερικά ζευγάρια Σταχτοσουσουράδας και Κιτρινοσουσουράδας αναπαράγονται στον τόπο μας. Όλα τα είδη φτιάχνουν την φωλιά τους στο έδαφος και γένουν μέχρι και 6 αυγά.
Citrine Wagtail (Motacilla citreola) Ικτεροζευκαλάτης -Κιτροσουσουράδα
%20%CE%99%CE%BA%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BF%CE%B6%CE%B5%CF%85%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%84%CE%B7%CF%82%20%20-%CE%9A%CE%B9%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%83%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%AC%CE%B4%CE%B1.JPG)
Τα 5 είδη σουσουράδων που συναντούμε στην Κύπρο είναι
1) Ικτεροζευκαλάτης – Κιτροσουσουράδα - Citrine Wagtail (Motacilla citreola) Αποτελεί το πιο σπάνιο είδος σουσουράδας για τον τόπο μας με μόνο μερικές αναφορές τον χρόνο. Έρχεται κατά τις περιόδους της μετανάστευσης που γίνετε το φθινόπωρο και την άνοιξη, μένει μερικές μέρες και συνεχίζει τον δρόμο της. Συχνάζει σε υγρούς τόπους όπως λίμνες, βάλτους και ρυάκια. Αναπαράγετε στην κεντρική Ασία σε υγρές περιοχές φτιάχνοντας την φωλιά της στο έδαφος.
2) Κιτρινοσουσουράδα - Σεισοπυγίς η κίτρινη - Western Yellow Wagtail (Motacilla flava) Είναι κοινό είδος για τον τόπο μας και την συναντούμε και αυτή κατά τις περιόδους μετανάστευσης για λίγες μέρες. Την συναντούμε κυρίως σε κοπάδια σε υγρές περιοχές σε οργωμένα χωράφια σε χαμηλές φυτείες και φρεσκοκομμένα τριφύλλια όπου αναζητά την τροφή της. Γεννά στη Σκανδιναβία, Βρετανία, Ιρλανδία στη Ν. και Α. Ευρώπη και στην Β. Αφρική. Ανά τον κόσμο συναντούμε 17 υποείδη αυτού του είδους. Στην Κύπρο συναντούμε μερικά υποείδη του είδους αυτού.
3) Σταχτοσουσουράδα - Grey Wagtail (Motacilla cinerea) Την συναντούμε σε υγρούς τόπους όπως λίμνες, βάλτους και ρυάκια και μερικά πουλιά ξεχειμωνιάζουν στον τόπο μας. Αναπαράγονται στην Κύπρο μόνο μερικά ζευγάρια στην οροσειρά του Τροόδους κοντά σε ποταμούς με ολόχρονη ροΐ νερού και φτιάχνει την φωλιά της συνήθως ανάμεσα σε πέτρες και ρίζες δέντρων. Πρόκειται για πουλί που έχει εδαφική επικράτεια και όταν εισβάλει άλλο πουλί του ιδίου είδους στην περιοχή του γίνονται σκληρές μάχες.
4) Λευκοσουσουράδα – Ζευκαλάτη - White Wagtail (Motacilla alba) Πρόκειται για το πιο κοινό είδος από όλα στην Κύπρο και το συναντούμε παντού. Είναι η μόνη σουσουράδα από όλες τις άλλες που συναντούμε στον τόπο μας που δεν έχει πάνω της κίτρινο χρώμα. Μας έρχεται νωρίς το φθινόπωρο και ξεχειμωνιάζει στον τόπο μας μέχρι την άνοιξη. Ανά τον κόσμο συναντούμε 11 υποείδη του είδους αυτού. Δεν αναπαράγετε στην Κύπρο αλλά αναπαράγετε σε πάρα πολλές περιοχές του πλανήτη. Στην Ευρώπη απαντά ως καλοκαιρινός αναπαραγόμενος επισκέπτης, σε όλη την ήπειρο, ακόμη και στην Ισλανδία, ενώ φθάνει μέχρι και τις ανατολικές ακτές της Γροιλανδίας.
5) Μαυροκέφαλη κιτρινοσουσουράδα - Black-headed Wagtail (Motacilla flava feldegg)Αποτελεί ένα από τα 17 υποείδη της Κιτρινοσουσουράδα Western Yellow Wagtail (Motacilla flava) αλλά έχει προταθεί από πολλούς ερευνητές πουλιών για να γίνει ξεχωριστό είδος. Είναι ίσως το ομορφότερο από όλα τα είδη σουσουράδων που έρχονται στην Κύπρο.
Black-headed Wagtail Motacilla flava feldegg
Εχθροί των πουλιών αυτών στην Κύπρο αποτελούν τα αρπαχτικά πουλιά και οι ασυνείδητοι κυνηγοί που πολλές φορές τα σκοτώνουν κατά δεκάδες αν και πρόκειται για αυστηρά προστατευόμενα πουλιά από τον νόμο.
Τον Απρίλιο του 2018 προς μεγάλη έκπληξη όλων των παρατηρητών πτηνών εμφανίστηκε στους υγροτόπους στο Φασούρι η πολύ σπάνια για την Κύπρο σουσουράδα East Siberian White Wagtail (Motacilla alba ocularis) που αποτελεί ένα από τα 11 υποείδη της Λευκοσουσουράδας - White Wagtail (Motacilla alba) και αποτελεί για την Κύπρο την πρώτη αναφορά στα χρονικά. Το είδος αυτό αναπαράγετε στην Αλάσκα. Έμεινε στο Φασούρι περίπου για μια βδομάδα και έφυγε. Έχω πάει αρκετές φορές για να την δω και να την φωτογραφίσω αλλά δυστυχώς δεν μου έκανε την χάρη. Προφανώς το ίδιο πουλί εμφανίστηκε στην ίδια περιοχή και την ίδια εποχή το 2019.
Επικοινωνία fanigeorge@hotmail.com
Ο Γιώργος Κωνσταντίνου γεννήθηκε το 1960 στη Λευκωσία και είναι φυσιοδίφης ερευνητής της κυπριακής βιοποικιλότητας. Φωτογράφος και κινηματογραφιστής αγρίας ζωής και πρόεδρος του συνδέσμου προστασίας φυσικής κληρονομίας και βιοποικιλότητας της Κύπρου. Με ακούραστη δράση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσον αφορά το περιβάλλον και την βιοποικιλότητα του τόπου μας.
.JPG)
No comments:
Post a Comment