Το κατεχόμενο χωριό Άγιος Ανδρόνικος (Καρπασίας ή Γιαλούσας) της επαρχίας Αμμοχώστου - Agios Antronikos village - Cyprus

 See also

All about Cyprus - Όλα για την Κύπρο

Εκκλησία Αγίας Φωτεινής (Φωτού) και το ασκητήριο (σπηλαιο) της αγίας Φωτεινής στον Άγιο Ανδρόνικο Καρπασίας

Κατάλογος κατεχομένων δήμων και κοινοτήτων της Κύπρου - List of cities, towns and villages in occupied Cyprus

List of cities towns and villages in Cyprus - Κατάλογος δήμων και κοινοτήτων της Κύπρου

Ο Άγιος Ανδρόνικος (Καρπασίας ή Γιαλούσας) είναι κοινότητα της επαρχίας Αμμοχώστου στην Κύπρο. Μετά την τουρκική εισβολή του 1974, το χωριό δεν ελέγχεται από την Κυπριακή Δημοκρατία. Το έδαφος της κοινότητας ανήκει εκ του νόμου (de jure) στην Κυπριακή Δημοκρατία, ενώ εκ των πραγμάτων (de facto) ανήκει στο μη αναγνωρισμένο κράτος της Τουρκικής Δημοκρατίας Βορείου Κύπρου.Η ίδρυση ως οικισμού του Αγίου Ανδρονίκου Καρπασίας, αν και δεν υπάρχουν γραπτές μαρτυρίες, πρέπει οπωσδήποτε να ανάγεται στους πρώτους Βυζαντινούς χρόνους. Ο Άγιος Ανδρόνικος υπήρξε βασιλικό φέουδο κατά τη Φραγκοκρατία και κατά τη Βενετοκρατία πέρασε στο Δημόσιο, δηλαδή, στην κρατική περιουσία της Δημοκρατίας της Βενετίας. Κατά τη Φραγκοκρατία, σύμφωνα με πηγή του 1451, η εύφορη περιοχή του Αγίου Ανδρονίκου επειδή ήταν βασιλική περιουσία, αναφέρεται ως χωριό της ρήγαινας Ελένης Παλαιολόγου.

Ξωκλήσι

Επίσης το χωριό που φέρει το όνομα Άγιος Ανδρόνικος δεν διαθέτει εκκλησία αφιερωμένη στον εν λόγω άγιο. Παράλληλα το 1718, ανακαλύφθηκε στον Άγιο Ανδρόνικο το σπήλαιο της Ριζοκαρπασίτισσας αγίας Φωτεινής, από τον οικονόμο Νικόδημο, επιστάτη της εκεί μονής. Επιπλέων υπάρχει το ξωκλήσι των Αγίων Ανδρονίκου και Αθανασίας βρίσκεται στα νοτιοανατολικά του χωριού λίγο έξω από το χωριό Μένοικο, περίπου 2 χιλιόμετρα. Πρόκειται για ένα παλαιό πέτρινο μονόχωρο εκκλησάκι με αμφικλινή στέγη καλυμμένη με κεραμίδια. Η χρονολογία ανέγερσης της εκκλησίας είναι άγνωστη, γιατί έχει δεχθεί πολλές επεμβάσεις που δυσκολεύουν τη χρονολόγησή της. Αξίζει να σημειωθεί πως στο εκκλησάκι αυτό βρέθηκε μια σημαντική φορητή εικόνα του 1523, η οποία σήμερα κοσμεί την εκκλησία του Αγίου Κυπριανού.

Πληθυσμός

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο έως το 1973. Μετά την τουρκική εισβολή του 1974 δεν πραγματοποιήθηκε απογραφή στο χωριό από την Κυπριακή Δημοκρατία, αφού το έδαφος του δεν ελέγχεται από αυτήν. Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ιστορικό απογραφών 

Απογραφή Πληθυσμός %± Άνδρες Γυναίκες

1881 620[6] —  308 312

1891 657[7] 6.0% 330 327

1901 772[8] 17.5% 393 379

1911 858[9] 11.1% 413 445

1921 920[10] 7.2% 460 460

1931 1.012[11] 10.0% 495 517

1946 1.380[12] 36.4%

1960 1.238[13] -10.3% 587 651

1973 1.123[14] -9.3%

Photos 18/9/2023 by George Konstantinou