See also
Άρθρα του Γιώργου Κωνσταντίνου (162) στην εφημερίδα Πολίτης – George Konstantinou Articles at Politis newspaper from 24/9/2017 – 1/11/2020
The eight snakes of Cyprus - Τα οκτώ είδη φιδιών τις Κύπρου
Κείμενο, φωτογραφιες, του Γιώργου Κωνσταντίνου
Στην Κύπρο συναντάμε 23 διαφορετικά είδη ερπετών. 11 είδη σαύρας, δύο είδη θαλάσσιων χελωνών, μία χελώνα γλυκού νερού και 9 είδη φιδιών. Τα φίδια τα συναντάμε από το υψόμετρο της θάλασσας μέχρι τις ψηλότερες κορυφές του Τροόδους.
Από τα οκτώ είδη φιδιών της Κύπρου τα τρία είναι δηλητηριώδη, αλλά μόνο το ένα είναι επικίνδυνο για τον άνθρωπο, η φίνα. Τα δύο δηλητηριώδη που δεν είναι επικίνδυνα αποτελούν η σαΐτα και ο ξυλόδροπης, τα οποία είναι οπισθόγλυφα, δηλαδή έχουν τα δόντια τους στο πίσω μέρος του στόματός τους και με ακίνδυνο δηλητήριο για τον άνθρωπο. Ο λόγος που έχουν τα δόντια στο πίσω μέρος του στόματός τους είναι για να βάζουν το δηλητήριό τους στο θύμα τους την ώρα που το καταπίνουν και να το παραλύουν, οπόταν σε περίπτωση δαγκώματος δεν μπορούν να διοχετεύσουν το δηλητήριο.
Ένα από τα 9 φίδια που συναντούμε στην Κύπρο είναι ο Ανήλιος με το κοινό και επιστημονικό όνομα European blind snake or European worm snake – Xerotyphlops (Typhlops) vermicularis (Merrem, 1799) Τυφλίνος, Ανήλιος, σκουλικόφιδο ή Τύφλωψ ο σκωληκοειδής. Ανήκει στην οικογένεια Τυφλοπίδαι (Typhlopidae) και στο γενος Xerotyphlops.
Ο ανήλιος είναι κοινό είδος, δεν έχει δηλητήριο (Άγλυφο) και είναι φίδι εντελώς ακίνδυνο για τον άνθρωπο. Πρόκειται για πολύ μικρό φίδι που δεν ξεπερνά τα 30-35 εκατοστά και αποτελεί το μικρότερο φίδι της Κύπρου αλλά και ολόκληρής της Ευρώπης. Αν και κοινό είδος στην Κύπρο για τους περισσοτέρους ανθρώπους είναι άγνωστο είδος λόγο της κρυπτικής συμπεριφοράς του μέσα στο χώμα επίσης λόγο της κρυπτικής συμπεριφοράς του πολλά στοιχεία για την βιολογία αυτού του είδους παραμένουν άγνωστα με ανεπαρκείς πληροφορίες.
Τρέφεται με μυρμήγκια και αβγά μυρμηγκιών αλλά πολύ πιθανών να τρέφεται και με αλλά είδη ασπόνδυλων. Το συναντάμε κυρίως σε πεδινές περιοχές. Είναι κυρίως νυκτόβιο είδος και την νύκτα βγαίνει και στην επιφάνεια αναζητώντας τροφή. Γεννά μέχρι και 8 αυγά σε λαγούμια μέσα στο χώμα.
Εκτός από την Κύπρο τον ανήλιο τον συναντούμε στα Βαλκάνια μέχρι τα Νησιά του Αιγαίου και από την Κύπρο μέχρι το Αφγανιστάν.
Φυσικοί εχθροί του ανήλιου όταν βγαίνει στην επιφάνια την νύκτα είναι οι αλεπούδες, οι γάτοι, οι σκαντζόχοιροι, οι ποντίκες και τα νυκτόβια αρπακτικά πουλιά (κουκουβάγιες). Έχω παρακολουθήσει μερικές φωλιές κουκουβάγιων τη νύχτα και ανάμεσα σε άλλα θηράματα που έφερναν στους νεοσσούς συμπεριλαμβάνονταν και αρκετοί ανήλιοι, κάτι που αποδεικνύει ότι την νύχτα βγαίνουν στο σεργιάνι.
Εχθροί του ανήλιου είναι και οι άνθρωποι που τον σκοτώνουν όπου τον βρουν λόγο ενός μύθου που λέει ότι ο ανήλιος έχει δύο κεφάλια και ότι το δάγκωμά του είναι θανατηφόρο. Πολλοί παππούδες και γονείς διηγούνται αυτούς τους γελοίους μύθους στα μικρά παιδιά τους και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν στα παιδιά φοβίες τις οποίες θα τις κουβαλούν σε όλη τους τη ζωή και με τη σειρά τους θα τις μεταδώσουν στα δικά τους παιδιά. Πολλοί μάλιστα όταν διηγούνται έναν τέτοιο γελοίο μύθο για να γίνουν πιο πιστευτοί λένε ότι το συμβάν που διηγούνται το είδαν και με τα μάτια τους. Όλοι αυτοί οι γελοίοι μύθοι (και υπάρχουν πολλοί) που αφορούν πολλά είδη του τόπου μας κυκλοφορούν από γενιά σε γενιά και οι άνθρωποι τους πιστεύουν και τα σκοτώνουν. Στην ουσία όλοι αυτοί οι μύθοι δρουν εναντίον της βιοποικιλότητας του τόπου μας.
Γιώργος Κωνσταντίνου
Απο άρθρο μου στην εφημερίδα Πολίτης
