Γιώργος και Φανή Κωνσταντίνου (Avant Garde)

     

                                             Γιώργος και Φανή Κωνσταντίνου

Ιδρυτές Συνδέσμου Προστασίας Φυσικής Κληρονομιάς και Βιοποικιλότητας της Κύπρου

Ένιωσα το σπίτι να πάλλεται από όσα έχει να προσφέρει η φύση της Κύπρου. Και κάπου εκεί ανάμεσα σε συλλογές από κοχύλια, φωτογραφίες σπάνιων φυτών και απολιθώματα ζώων που είχαν ζήσει σε τούτο το νησί πριν χιλιάδες χρόνια, εκεί πρωτοσυνάντησα αυτούς τους δυο ανθρώπους. Αφoσιωμένοι στον σκοπό τους, στο μεράκι τους όπως μου είπαν, αφιέρωσαν την ζωή τους στην ερεύνα της φύσης της Κύπρου. Και ανακάλυψαν πολλά και έμαθαν πολλά και αυτή τους τη γνώση προσπαθούν να μοιραστούν με τον κόσμο με κάθε ευκαιρία και ας μην τυγχάνουν επίσημης αναγνώρισης για το έργο τους από την πολιτεία.

Πότε ξεκίνησε ο Σύνδεσμος Προστασίας Φυσικής Κληρονομιάς και Βιοποικιλότητας και ποιες οι δραστηριότητές του;

Ο σύνδεσμος ιδρύθηκε από μένα και τη γυναίκα μου τη Φανή με την οποία μας ένωσε η αγάπη προς τη φύση, τη χλωρίδα και πανίδα της πατρίδας μας. Οι ατελείωτες μας περιπλανήσεις και η εξερεύνηση της βιοποικιλότητας της Κύπρου μάς έκανε πραγματικά ευτυχισμένους. Μέσα στις δραστηριότητες του συνδέσμου συγκαταλέγονται η διοργάνωση διάφορων εκπαιδευτικών εκθέσεων πάντα με θέμα τη βιοποικιλότητα του νησιού μας, διαλέξεις και εκθέσεις φωτογραφίας με απώτερο σκοπό και στόχο τη μετάδοση των γνώσεών μας, κυρίως στους μαθητές μας, για τη διαφύλαξη της βιοποικιλότητας της Κύπρου που πρέπει να αποτελέσει πολιτική προτεραιότητα και όχι μια παραμελημένη ενότητα της Κύπρου. Κατόπιν εγκυκλίων του υπουργείου παιδείας και πολιτισμού είχαμε επισκέψεις στις εκθέσεις μας από χιλιάδες μαθητές δεκάδων σχολείων δημοτικής, μέσης, και ανώτερης εκπαίδευσης τα οποία είχαν τύχει παράδοσης μαθήματος από εμάς και ξενάγηση στις εκθέσεις μας. Παραδίδουμε επίσης μαθήματα σε σχολεία και πανεπιστήμια κατόπιν προσκλήσεως από αυτά.

Ποια θεωρείτε τα μεγαλύτερα επιτεύγματα του συνδέσμου;

Όλα αυτά τα χρόνια έρευνας έχουμε κάνει σημαντικές ανακαλύψεις όπως απολιθώματα από νέο είδος ελέφαντα που έζησε στην Κύπρο πριν 100.000 χρόνια, απολιθώματα από τεράστιες φάλαινες σε εννέα σημεία στη Λευκωσία που έζησαν πριν εκατομμύρια χρόνια, πρώτες αναφορές κοχυλιών που μας ήρθαν από την Ερυθρά θάλασσα, του  καβουριού  Percnon gibbesi (H. Milne Edwards, 1853), πρώτη αναφορά εντόμου από την Κύπρο του Stenostoma rostratum rostratum (Fabricius, 1787), πρώτες αναφορές για την Κύπρο δυο ειδών μανιταριών το ένα μάλιστα πολύ σπάνιο ανά τον κόσμο του Endoptychum arizonicum και του Psathyrella typhae, νέα θέση στην Πιτσιλιά με την τουλίπα tulipa agenensis (Κυπερούντα), νέα αρχαιολογική νεολιθική θέση κοντά στη Λευκωσία  και πολλά αλλά. Έχουμε επίσης δημοσιεύσει πολλά άρθρα και έχουμε κάνει εμφανίσεις σε τοπικές εφημερίδες και τηλεοπτικά κανάλια

Συνεργάζεστε και με παρόμοιους συνδέσμους στο εξωτερικό;

Οι συνεργασίες μας επικεντρώνονται πιο πολύ με ξένα πανεπιστήμια και στη δημοσίευση διαφόρων άρθρων όπως:

1.  ZANETOS, F. CONSTANTINOU AND G. CONSTANTINOU, 2009.  TOWARDS HOMOGENIZATION OF THE LEVANTINE ALIEN BIOTA: ADDITIONS TO THE ALIEN MOLLUSCAN FAUNA ALONG THE CYPRIOT COAST. MARINE BIODIVERSITY RECORDS. VOL. 2; E156: 1-7, PUBLISHED ON LINE.

2.  9th European Association of Vertebrate Palaeontologists Meeting, Heraklion 2011 New dwarf elephant material from the Pleistocene of Cyprus George ILIOPOULOS1,2,  Athanassios ATHANASSIOU3, George KONSTANTINOU4

3.  First  record of Percnon gibbesi (H. Milne Edwards, 1853) (Crustacea: Decapoda: Brachyura) in Cyprus (E. Mediterranean).KONSTANTINOU G.1, KAPIRIS K.2

Οφείλω να ομολογήσω ότι έχω εντυπωσιαστεί από τη συλλογή απολιθωμάτων την οποία διατηρείτε. Πέστε μας λίγα λόγια για αυτή.

Τα απολιθώματα που βρίσκαμε σε διάφορες περιοχές άρχισαν να μας συναρπάζουν περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Έτσι αρχίσαμε τη συλλογή και μελέτη των απολιθωμάτων του τόπου μας που αποτελούν τη φυσική μας κληρονομιά και περιλαμβάνουν θαλάσσια, φυτικά, και ζωικά απολιθώματα που έζησαν στην Κύπρο πριν εκατομμύρια χρόνια. Με την πάροδο των χρόνων, η δίψα μας για μάθηση και κατανόηση των όσων βρίσκαμε μάς έκανε να γίνουμε έμπειροι στην αναγνώριση και ταυτοποίησή τους. Τη γνώση αυτή την μεταδώσαμε και στα παιδιά μας στα οποία σήμερα η συλλογή αυτή ανήκει. Η συλλογή αυτή που σήμερα αποτελεί τη φυσική κληρονομιά του τόπου μας γίνεται δεκτή με μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον από ξένους επιστήμονες καθώς έχουμε νέες ανακαλύψεις με παγκόσμιο ενδιαφέρον. Όλα αυτά τα χρόνια αποκτήσαμε την ιστορία της νήσου Κύπρου από τη γένεσή της. Το πάθος μας αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη διάσωση και τη συντήρηση των απολιθωμάτων, καθώς το 90% από αυτά προέρχονται από περιοχές που τώρα πια έχουν καταστραφεί από την οικιστική και βιομηχανική ανάπτυξη.

Βρίσκεστε σε διαδικασία συγγραφής του πρώτου σας βιβλίου με θέμα τα κυπριακά είδη σαλιγκαριών. Τι σας οδήγησε σε αυτό;

Μέσα από τις ατελείωτες μας περιπλανήσεις στην κυπριακή φύση τα σαλιγκάρια μάς είχαν τραβήξει την προσοχή καθώς συναντούσαμε μεγάλη ποικιλία ειδών. Έτσι το 2004 αρχίσαμε μια συστηματική έρευνα και συλλογή σαλιγκαριών από ολόκληρη την Κύπρο, και με συνεργασία ξένων επιστημόνων αρχίσαμε να καταμετρούμε και να ταυτοποιούμε τα είδη που βρίσκαμε. Το θέμα παρουσίαζε μεγάλο ενδιαφέρον καθώς το 28 περίπου τοις εκατό είναι ενδημικά της Κύπρου και μάλιστα μερικά πολύ σπάνια. Η εργασία με τα σαλιγκάρια διήρκησε περίπου οκτώ χρόνια, και το 2012 αποφασίσαμε να γράψουμε αυτό το βιβλίο που έλειπε από τον τόπο μας.

Αλήθεια πώς νιώθετε μετά από τόσα χρόνια έρευνας και ανακαλύψεων;

Παρά του ότι δεν έχουμε τύχει καμιάς αναγνώρισης και καμιάς βοήθειας από την πολιτεία, εμείς νιώθουμε υπερήφανοι για αυτά που έχουμε κάνει και θα κάνουμε ακόμα, βάζοντας και εμείς το λιθαράκι μας στη διάσωση της φυσικής μας κληρονομιάς, στην έρευνα και την προστασία της σπάνιας βιοποικιλότητας της Κύπρου μας.

Μαρίνα Κώνστανς