Translate

Sunday, 31 January 2016

Αρχαιολογικός χώρος Μάλλουρα στην Αθηένου - Malloura Archaeological site - Athienou, Cyprus

See also

Όπως δήλωσε η Νόνη Παπαουή Παπασιάντη, Έφορος του Καλλινίκειου Δημοτικού Μουσείου Αθηένου «από το 1990 διεξάγονται αρχαιολογικές ανασκαφές στην τοποθεσία Μάλλουρα, που βρίσκεται έξι περίπου χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Αθηένου από αμερικανική αποστολή που ονομάζεται Athienou Archaeological Project, υπό την εποπτεία του Κύπριου Δρα Μιχάλη Κ. Τουμάζου, καθηγητή της Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Davidson της Βόρειας Καρολίνας στην Αμερική. Οι εργασίες της αρχαιολογικής αποστολής αποτελούν διεπιστημονικό πρόγραμμα, το οποίο εστιάζεται στην αρχαιολογική θέση Μάλλουρα και στη γύρω κοιλάδα».

Εξήγησε πως «το Αρχαιολογικό Πρόγραμμα Αθηένου χρηματοδοτείται από το Πανεπιστήμιο Ντέβιτσον της Βόρειας Καρολίνας Αμερικής, από το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών Αμερικής, το ίδρυμα Dumbarton Oaks και υποστηρίζεται από το Δήμο Αθηένου».

Η κυρία Παπασιάντη σημείωσε ότι «κάθε καλοκαίρι η αποστολή διεξάγει ανασκαφές και έρευνες στη περιοχή της Μάλλουρας. Μέχρι σήμερα έχουν εντοπιστεί στην περιοχή ένα αγροτικό ιερό, τάφοι λαξευμένοι σε βράχο και ένας οικισμός τα οποία χρονολογούνται από τη Γεωμετρική και τη Ρωμαϊκή περίοδο ενώ έχουν εντοπιστεί και τάφοι από την τουρκοκρατία, ενώ έχει εκδοθεί και ένας τόμος που φέρει τον τίτλο 'Crossroads and Boundaries. The Archaeology of the Past and Present in the Malloura Valley, Cyprus'».

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση η κυρία Παπασιάντη είπε πως «χιλιάδες αρχαιότητες κοσμούν σήμερα Μουσεία και Ιδιωτικές Συλλογές ανά το παγκόσμιο όπως το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη, το οποίο εγκαινιάστηκε εκθέτοντας αντικείμενα που έκλεψε ο γνωστός αρχαιοκάπηλος Luigi Palma di Cesnola, ο οποίος τον 19ο αιώνα είχε κάνει ανασκαφές στη περιοχή Μάλλουρα και Γόλγους στην Αθηένου και σε διάφορες περιοχές σ’ ολόκληρη τη Κύπρο».

Ο Di Cesnola, συνέχισε «είχε πάρει συνολικά 35 χιλιάδες αντικείμενα στην Αμερική από τα οποία τα 6 χιλιάδες ήταν από τους Γόλγους, αφού είχε λεηλατήσει ολόκληρη τη Κύπρο».

Ανέφερε ακόμα ότι «ένας μικρός αριθμός αρχαιολογικών ευρημάτων από το χώρο του ιερού και των τάφων της Μάλλουρας, εκτίθεται στην Αρχαιολογική Συλλογή του Καλλινίκειου Δημοτικού Μουσείου Αθηένου. Η συλλογή αυτή αποτελείται από κτερίσματα και αναθήματα, τα οποία βρέθηκαν κυρίως σε τάφους και ιερά στις αρχαιολογικές τοποθεσίες Γόλγοι, Μάλλουρα, Άγιος Φώτιος και σε διάφορα σημεία της σύγχρονης Αθηένου, τα οποία χρονολογούνται από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού (1600-1050 π.Χ.) μέχρι την Ελληνιστική Περίοδο (310-30 π.Χ.)».

Σε άλλη ερώτηση η Έφορος του Καλλινίκειου Δημοτικού Μουσείου Αθηένου απάντησε πως «η Αρχαιολογική Αποστολή Αθηένου (Athienou Archaeological Project) είναι ένα πανεπιστημιακό, πολυκλαδικό πρόγραμμα, το οποίο από το 1990 επιχορηγείται από το Κολλέγιο Davidson και το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών των Η.Π.Α. για τη διεξαγωγή ανασκαφών και έρευνας στο χώρο της Μάλλουρας – Αθηένου».

Ανέφερε επίσης ότι «η δουλειά που έχει γίνει μέχρι σήμερα από επαγγελματίες αρχαιολόγους, ειδικούς επιστήμονες και φοιτητές πανεπιστημίων, που προέρχονται από περισσότερα από 50 ακαδημαϊκά ιδρύματα διεθνώς, έχει φωτίσει σημαντικά τη μακραίωνη ιστορία και ανθρώπινη δραστηριότητα στις περιοχές Μάλλουρα και Γόλγοι της Αθηένου».

Πηγή ΚΥΠΕ

The Athienou Archaeological Project (AAP) is a multidisciplinary project focusing on the site of Athienou-Malloura and the surrounding valley in south-central Cyprus.

< AAP is sponsored by Davidson College and directed by Michael K. Toumazou, assisted by P. Nick Kardulias (College of Wooster) and Derek B. Counts (University of Wisconsin-Milwaukee).

The site was used for nearly 2500 years and encompasses the Geometric, Archaic, Classical, Hellenistic, Roman, Byzantine, Frankish, Venetian, and Ottoman periods in the island’s history. The site’s long occupation period, coupled with the diversity of archaeological remains encountered — domestic, religious, and funerary — make it an ideal training ground in archaeological methodology and provide ample evidence for introducing students to the fascinating history and material culture of Aphrodite’s Isle, strategically nestled in the midst of three continents. In the past 25+ years, over 400 individuals — undergraduate and graduate students as well as specialists or professional archaeologists — representing over 100 North American and European Institutions have participated in the project as trainees or staff members.

Since its inception in 1990, AAP has undertaken a field survey of the valley (ca. 20 km2), a topographical survey of Malloura, and geophysical prospection of portions of the site. Moreover, the Geometric-Roman rural sanctuary, initially investigated in 1862 by a French Mission, was located and is being stratigraphically excavated. Eight chamber tombs (Archaic-Roman), an aquifer, and two water cisterns have also been excavated. Portions of the Roman-Ottoman settlement are under investigation and some thirty burials dating to the Venetian rule (15th-16th centuries) have been excavated. Thus, our investigations have thrown considerable light on the long-term history and use of this small rural inland site to be compared with larger, urban, usually coastal, centers which have been more intensely investigated.Πηγή http://sites.davidson.edu/

Photos 31/1/2016 by George Konstantinou




See also

Το ερημωμένο τουρκοκυπριακό χωριό Πετροφάνι - The Turkish Cypriot village Petrofani - Cyprus


Η Εκκλησιά του Αγ. Γεωργίου στην Αθηένου - Churche Agios Georgios at Athienou, Cyprus


Παλαιά και νέα Εκκλησία Παναγίας στην Αθηένου - Old and new churche Panagias at Athienou, Cyprus


Το εκκλησάκι στο Κοιμητήριο του Αγίου Λαζάρου στην Αθηένου - Chapel of Agios Lazaros at Athienou, Cyprus



Ξωκλήσι Άγιος Νεκτάριος στην Αθηένου - Churche Agios Nektarios at Athienou, Cyprus










Η κωμόπολη Αθηένου - Athienou - Cyprus

See also

Το ερημωμένο τουρκοκυπριακό χωριό Πετροφάνι - The Turkish Cypriot village Petrofani - Cyprus

Αρχαιολογικός χώρος Μάλλουρα στην Αθηένου - Malloura Archaeological site - Athienou, Cyprus

Η Εκκλησιά του Αγίου Φωκά στην Αθηένου - Churche Agios Fokas at Athienou, Cyprus


Η Εκκλησιά του Αγ. Γεωργίου στην Αθηένου - Churche Agios Georgios at Athienou, Cyprus


Παλαιά και νέα Εκκλησία Παναγίας στην Αθηένου - Old and new churche Panagias at Athienou, Cyprus


Το εκκλησάκι στο Κοιμητήριο του Αγίου Λαζάρου στην Αθηένου - Chapel of Agios Lazaros at Athienou, Cyprus



Ξωκλήσι Άγιος Νεκτάριος στην Αθηένου - Churche Agios Nektarios at Athienou, Cyprus

Αρχαιολογικός χώρος Μάλλουρα στην Αθηένου - Malloura Archaeological site - Athienou, Cyprus


Η ιστορία της κωμόπολης έχει την ίδια διάρκεια που έχει και ο Ελληνισμός στην Κύπρο.

Αναζητώντας τις αρχές της ύπαρξής της, φτάνει κανείς στους πρώτους Έλληνες που έφτασαν στην Κύπρο, περισσότερο από 3.000 χρόνια πριν και εγκαθίδρυσαν τα πρώτα ελληνικά βασίλεια στο νησί.

Ανάμεσα στα αρχαία εκείνα βασίλεια ήταν ως γνωστό και το Βασίλειο των Γόλγων.

Ο Θεόκριτος, ήδη από τον 3ο αιώνα π.Χ. αναφέρεται στους Γόλγους λέγοντας πως είναι πόλη της Κύπρου που πήρε το όνομα της από το Γόλγο, γιο του Άδωνη και της Αφροδίτης. Οι Γόλγοι έγιναν πανελλήνια γνωστοί από τη λατρεία της Αφροδίτης που τιμόταν εκεί πριν ακόμα εισαχθεί η λατρεία της στην Πάφο.

Η σημερινή Αθηένου, λίγο νοτιότερα από τους αρχαίους Γόλγους, φαίνεται να έχει το όνομα αυτό από τους πρώτους χρόνους της Φραγκοκρατίας, χωρίς ωστόσο να ‘ναι ξεκάθαρο από πού προήλθε αυτό.

Πολλοί υποστηρίζουν πως το όνομα Αθηένου προήλθε από την λέξη «άττα» ή «άθθα» που σημαίνει μεγάλη πέτρα και πως δήλωνε έτσι το πετρώδες έδαφος στην περιοχή του χωριού.

Άλλοι υποστηρίζουν πως το όνομα δόθηκε στο χωριό από μερικούς κατοίκους των Αθηνών που ήλθαν και κατοίκησαν στην περιοχή, για να θυμούνται την πόλη της καταγωγής τους.

Άλλοι ανάγουν το όνομα σε κάποιο Λουζινιανό που ονομαζόταν Ετιέν ο οποίος είχε τσιφλίκι στην περιοχή κι έλεγαν «πάμε στου Ετιένου». Σιγά – σιγά αυτό έγινε «στην Αθηένου».

Είναι γεγονός πως ο Λεόντιος Μαχαιράς ήδη από τον 13ο αιώνα αναφέρεται στην Αθηένου με το γνωστό σ’ εμάς όνομά του. Γράφοντας για τους αγίους της Κύπρου, ο Λεόντιος Μαχαιράς αναφέρει: « ………… ο Άγιος Φώτιος πλησίον της Αθηένου….».

Η Αθηένου, χάρη στην εργατικότητα των κατοίκων της και την εφευρετικότητά τους στους τομείς της γεωργίας και της κτηνοτροφίας έγινε πολύ γρήγορα κέντρο ολόκληρης της περιοχής, η οποία φημιζόταν για την ευημερία και προοδευτικότητά της. Ο Luigi Palma di Cesnola, έγραφε το 1870: «Η Αθηένου είναι αρκετά μεγάλο χωριό και έχει αξιώσεις να ονομάζεται πόλη. Τα περισσότερα σπίτια της είναι κτισμένα από πέτρα κι επειδή είναι βαμμένα λευκά απ’ έξω, έχουν εμφάνιση καθαριότητας που δε διαψεύδεται όταν μπαίνει κανείς μέσα στο χωριό. Αυτό φανερώνει τον σχετικό πλούτο των ιδιοκτητών».

Από τις αρχές του 20ου αιώνα η Αθηένου αναπτύχθηκε σημαντικά και θα μπορούσε να λεχθεί πως αποτελούσε ουσιαστικά μία από τις δύο αγροτικές πρωτεύουσες της Μεσαορίας.

Ο αγροτικός συνδικαλισμός έχει τις ρίζες του στην κοινότητα, ενώ ο δυναμισμός της τοπικής οικονομίας στηριζόταν στην ραγδαία ανάπτυξη διαφόρων παραγωγικών τομέων, όπως της γεωργίας, της κτηνοτροφίας, της χειροτεχνίας και του εμπορίου.

Και σήμερα ακόμα, περιτριγυρισμένη από τα Τουρκικά στρατεύματα κατοχής, με το 65% περίπου της γης της (65.000 στρέμματα) να’ ναι κατεχόμενο, η Αθηένου δεν έπαυσε να παίζει σπουδαίο ρόλο στα οικονομικά και πολιτιστικά πράγματα της Κύπρου.

Μη έχοντας τώρα ιδιόκτητη γη, οι Αθηενίτες ενοικιάζουν χωράφια σ’ ολόκληρη την Κύπρο, ξαπλώνοντας έτσι τη φήμη τους ως ειδικών στη γεωργία σ’ όλη την πατρίδα μας και παράγουν το 10% περίπου της παγκύπριας παραγωγής σιτηρών.

Η κτηνοτροφία αναπτύχθηκε θεαματικά μετά την εισβολή και σήμερα στην Αθηένου συγκεντρώνεται στο 45% της παγκύπριας κτηνοτροφίας.

Οι πολλοί φούρνοι με τα ξακουστά Αθηενίτικα ψωμιά τροφοδοτούν ολόκληρη την Κύπρο ακόμα και το εξωτερικό. Το ίδιο συμβαίνει και με τα πολλά τυροκομεία της.

Επίσης, στον πολιτιστικό τομέα η Αθηένου είχε πρωτοστατήσει. Το πρώτο κοινοτικό σχολείο κτίστηκε το 1865, ενώ το 1873 κτίστηκαν τα σχολεία μπροστά από την εκκλησία της Παναγίας, ως δωρεά του Μιχαήλ Γεωργίου, Αθηενίτη που έζησε για πολλά χρόνια στην Αφρική, κτίστηκε νέο Δημοτικό Σχολείο, το οποίο, μέχρι πρόσφατα στέγαζε το Γυμνάσιο Αθηένου.

Αμέσως μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου κτίστηκε το σημερινό κτίριο των Δημοτικών Σχολείων που αναμένεται όπως αντικατασταθεί με νέο κτιριακό συγκρότημα το 2011.

Η ευσέβεια και η προσήλωση των κατοίκων προς τη θρησκεία μαρτυριέται από τις πέντε εκκλησίες της κοινότητας.

Η πρώτη εκκλησία της Παναγίας κτίστηκε το 1711 και φαίνεται ότι κτίστηκε στον τόπο άλλης αρχαιότερης αφού σώζονται εικόνες αρχαιότερες της εκκλησίας.

Οι εκκλησίες του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Φωκά κτίστηκαν την ίδια εποχή, στη δεκαετία 1870 – 1880, ενώ η νεότερη εκκλησία της Παναγίας  Χρυσελεούσας θεμελιώθηκε το 1947 και λειτούργησε το 1959. Πηγή http://www.athienou.org.cy/

Photos 31/1/2016 by George Konstantinou