See also
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, 25/9/2017
Στην Κύπρο συναντούμε 22 διαφορετικά είδη ερπετών . 11 είδη σαυρών, 2 είδη θαλάσσιων χελωνών, 1 χελώνα γλυκού νερού και 8 είδη φιδιών.
Τα φίδια τα συναντούμε από το υψόμετρο της θάλασσας μέχρι τες ψηλότερες κορυφές του Τροόδους
Από τα 8 είδη φιδιών της Κύπρου τα 3 είναι δηλητηριώδη αλλά μόνο το ένα είναι επικίνδυνο για τον άνθρωπο η φίνα.
Τα 2 δηλητηριώδη που δεν είναι επικίνδυνα είναι η σαΐτα και ο ξυλόδροπης τα οποία είναι οπισθογλυφα δηλαδή έχουν τα δόντια τους στο πίσω μέρος του στόματος τους και με ακίνδυνο δηλητήριο για τον άνθρωπο.
Ο λόγος που έχουν τα δόντια στο πίσω μέρος του στόματος τους είναι για να βάζουν το δηλητήριο τους στο θύμα τους την ώρα που το καταπίνουν και να το παραλύουν, οπόταν σε περίπτωση δαγκώματος δεν μπορούν να διοχετεύσουν το δηλητήριο.
Όλα τα φίδια δεν επιτίθονται στον άνθρωπο εκτός εάν νοιώσουν ότι απειλείτε η ζωή τους, για να σε δαγκώσουν πρέπει να τα πιάσεις, να τα πατήσεις κατά λάθος η να τα πλησίασης πολύ.
Για προστασία από δαγκώματα καλό είναι όταν βρισκόμαστε στους αγρούς να φορούμε ψηλές μπότες και να προσέχουμε που πατάμε.
Σε περίπτωση δαγκώματος από φίνα δεν πανικοβαλλόμαστε και με ήρεμες κινήσεις για να μην δώσουμε την ευκαιρία στο δηλητήριο να κυκλοφορήσει στο αίμα δένουμε το σημείο πάνω από το δάγκωμα όχι πολύ σφικτά για να μην προκαλέσουμε προβλήματα κυκλοφορίας και πάμε στο κοντινότερο νοσοκομείο.
1 Black Whip Snake (Dolichophis jugularis) - Θερκό - φωτο Παμπος Χραλαμπους
Όλα τα φίδια είναι ενεργά από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο λόγο του ότι όλα τα ερπετά είναι ψυχρόαιμα, δηλαδή δεν έχουν δική τους θερμοκρασία σώματος οπός τα θηλαστικά η τα πουλιά και παίρνουν την θερμότητα τους από το περιβάλλον που τους χρειάζεται για να είναι ενεργά.
Τον χειμώνα πέφτουν σε χειμερία νάρκη. Στην Κύπρο λόγο όμως του ήπιου χειμώνα που έχουμε μπορούμε να συναντήσουμε φίδια ακόμα και στην καρδιά του χειμώνα όταν έχει ηλιόλουστη μέρα.
Τα φιδια είναι πολύ ωφέλιμα για την γεωργία καθώς ένα μεγάλο μέρος της διατροφής τους αποτελείτε από τρωκτικά που προκαλούν ανυπολόγιστες ζημίες στον άνθρωπο. Έτσι κρατούν τες ισορροπίες της φύσης.
Εκτός από τρωκτικά τρέφονται επίσης με σαύρες, πουλιά, βατράχους ακόμα και αλλά φίδια. Υπάρχει ακόμα και κανιβαλισμός μεταξύ τους, δηλαδή τρώνε και φίδια του δικού τους είδους όπως βλέπουμε στην φωτο. 1 ένα μαύρο φίδι (θερκο) καταπίνει ένα άλλο μαύρο φίδι.
2 Macrovipera lebetina Φίνα - Photo by Matt Smith
Τα φίδια ζευγαρώνουν τέλος της άνοιξης αρχές καλοκαιριού και γεννούν τα αυγά τους μέσα του καλοκαιριού τα οποία εκκολάπτονται το φθινόπωρο.
Στο ζευγάρωμα τους είναι ακίνητα με ενωμένα τα σώματα τους.
Πολλές φορές βλέπουμε 2 φίδια να συμπεριφέρονται παράξενα , να τυλίγονται μεταξύ τους και να ανασηκώνονται από το έδαφος σαν να χορεύουν.
Οι περισσότεροι άνθρωποι νομίζουν ότι αυτό που βλέπουν είναι μια ιεροτελεστία ζευγαρώματος αλλά αυτό είναι λάθος , στην πραγματικότητα αυτό που βλέπουν είναι μια φιλονικία μεταξύ 2 αρσενικών για εδαφική επικράτεια όπως βλέπουμε στην φωτο. 2, δύο φίνες να φιλονικούν και στην φωτο. 3 δυο μαύρα φίδια να κάνουν το ίδιο.
3 Black Whip Snake (Dolichophis jugularis) - Θερκό - φωτο Neil Sawyer
Η μάχη αυτή δεν είναι βίαια και έχει ως αποτέλεσμα την επικράτηση του πιο δυνατού και την φυγή του αδύνατου.
Όλα τα φίδια της Κύπρου δεν έχουν μητρικά ένστικτα, γενούν τα αυγά τους στο κατάλληλο σημείο και φεύγουν. Τα αυγά τους έχουν σχήμα ωοειδές άσπρο χρώμα , μαλακά με μεμβράνη χωρίς τσόφλι όπως των πουλιών και εκκολάπτονται από την θερμοκρασία και υγρασία του περιβάλλοντος. (Φωτο.) 4
4 Hemorrhois nummifer ( Coin Snake )Δρόπης - φωτο Γιώργος Κωνσταντινου
Αμέσως μετά την εκκόλαψη τα μικρά φιδάκια μπορούν να αυτοσυντηρηθούν.
Όλα τα φίδια της Κύπρου είναι προστατευόμενα δια νόμου αλλά ο νόμος αυτός δεν εφαρμόζετε αφού συχνά βλέπουμε στο διαδίκτυο πολλούς να ποζάρουν με σκοτωμένα φίδια (που οι ίδιοι σκότωσαν) σαν ήρωες χωρίς καμία συνέπια.
Γενικά στην Κύπρο υπαρχή πολύ μεγάλη φοβία για τα φίδια με αποτέλεσμα να τα σκοτώνουν όπου τα συναντήσουν. Φυσικά για αυτό ευθύνονται πολλοί παράλογοι και αναληθής μύθοι που κυκλοφορούν από γενιά σε γενιά
Πρέπει επιτέλους να μάθουμε να σεβόμαστε το περιβάλλον και όλα τα ζώα του πλανήτη
Όλα τα ζωντανά έχουν τον σκοπό και τον ρόλο τους όπως και δικαίωμα στην ζωή.
5 Macrovipera lebetina Φίνα - Photo by Matt Smith
6 Grass snake - Natrix natrix cypriaca Νερόφιδο - φωτο Γιώργος Κωνσταντινου
Τα 8 είδη φιδιών
που έχουμε στην Κύπρο είναι
1 Macrovipera lebetina (blunt-nosed
viper ) Φίνα – Οχιά
Το μοναδικό
επικίνδυνο για τον άνθρωπο
Ευρεία εξάπλωση
από τα παράλια μέχρι και τις ψηλότερες κορυφές του Τροόδους.
(Φωτο) 5 Απίστευτη επίθεση φίνας σε ερωδιό
2 Malpolon insignitus (Geoffroy in Savigny,
1827) Σαΐττα – Σαπίτης
Οπισθόγλυφο –
Φέρει δηλητήριο στα πίσω δόντια – Ακίνδυνο για τον άνθρωπο
Ευρεία εξάπλωση
από τα παράλια μέχρι και τις ψηλότερες κορυφές του Τροόδους.
3 Cyprus Whip Snake - Hierophis
cypriensis (Schätti, 1985) Κυπριακό φίδι
Σε δασικές
περιοχές του Τροόδους αλλά φαίνεται πως έχει πιο ευρεία εξάπλωση.
Ενδημικό είδος
της Κύπρου. Δηλαδή ζει στην Κύπρο και πουθενά αλλού στον κόσμο
4 Grass snake - Natrix natrix
cypriaca (Linnaeus, 1758) Νερόφιδο
Ενδημικό
υποείδος της Κύπρου
Είδος που
απειλείτε με εξαφάνιση , το συναντούμε
στην λίμνη παραλίμνιου και σε μια μικρή περιοχή στους πρόποδες του Τροόδους
Φωτο 6 νερόφιδο
καταπίνει βάτραχο
5 European cat snake (Telescopus fallax) (Fleischmann, 1831) Ξυλόδροπης,
Αγιόφιδο
Οπισθόγλυφο –
Φέρει δηλητήριο στα πίσω δόντια – Ακίνδυνο για τον άνθρωπο
Ευρεία εξάπλωση
από τα παράλια μέχρι και τις ψηλότερες κορυφές του Τροόδους.
6 Black Whip Snake (Dolichophis
jugularis) - Θερκό - Μαύρο φίδι
Ευρεία εξάπλωση
από τα παράλια μέχρι και τις ψηλότερες κορυφές του Τροόδους.
7 Hemorrhois nummifer ( Coin Snake )
(Reus, 1833) Δρόπης
Ευρεία εξάπλωση
από τα παράλια μέχρι και τις ψηλότερες κορυφές του Τροόδους.
8 Typhlops vermicularis (Merrem, 1799) Τυφλίνος
– Ανήλιος
Τυφλό φίδι που
ζει κάτω από πέτρες και το χώμα και τρέφετε με αυγά μυρμηγκιών
Το συναντούμε
κυρίως σε πεδινές περιοχές
