ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, 26/7/2020
Κείμενο, φωτογραφίες,του Γιώργου Κωνσταντίνου
Τα αλογάκια της παναγίας η αλλιώς Μάντιδες οι Μάντισσες ανήκουν στα έντομα και στην τάξη Μαντώδη (Mantodea). Ονομάζονται επίσης και μάντις της προσευχής (praying mantis) επειδή όταν βρίσκονται σε άμυνα η όταν ετοιμάζονται να αρπάξουν κάποιο θήραμα υψώνουν τα μπροστινά τους πριονωτά ποδιά παίρνοντας μια στάση που θυμίζει άνθρωπο που προσεύχεται. Ονομάστηκαν έτσι το 1838 από τον εντομολόγο Χέρμαν Μπούρμαϊστερ. Τα μαντώδη είναι από τα λίγα είδη εντόμων που πολλοί άνθρωποι ανά τον κόσμο χρησιμοποιούν ως κατοικίδια.
Blepharopsis mendica
Empusa fasciata
Πρόκειται για έντομα θηρευτές και τρέφονται συνήθως με άλλα είδη εντόμων, κάμπιες και μερικές φορές μερικά μεγαλόσωμα είδη μπορούν να πιάσουν και πολύ μικρά ερπετά, αμφίβια ακόμα και μικροθηλαστικά. Στήνουν καρτέρι σε μέρη που προσελκύουν τα έντομα όπως δέντρα που έχουν ώριμους καρπούς , θάμνους, και πιο πολύ πάνω σε ανθισμένα λουλούδια που προσελκύουν περισσότερο τα πιο πολλά έντομα όπως μέλισσες, σφήκες και πεταλούδες. Έχουν χρώματα τα οποία ταιριάζουν με το περιβάλλον τους για σκοπούς παραλλαγής και είναι πολύ δύσκολο να τα δει κάποιος, πολλά είδη μπορούν να προσαρμόζουν το χρώμα τους ανάλογα με το περιβάλλον στο οποίο βρίσκονται, και μπορούν να γυρίσουν το κεφάλι τους μέχρι και 180 μοίρες. Πολλά είδη φοβίζουν τους θηρευτές τους με το ξαφνικό άνοιγμα των φτερών τους που συνήθως έχουν εκπληκτικά χρώματα. Στέκονται σε πλήρη ακινησία και όταν κάποιο ανυποψίαστο έντομο τους πλησιάσει αυτοί με μια αστραπιαία κίνηση το αρπάζουν με τα πριονωτά τους πόδια και το καταβροχθίζουν. Κατά την περίοδο του ζευγαρώματος τα θηλυκά εκκρίνουν φερομόνες για να προσελκύσουν τα αρσενικά. Έχουν ένα μακάβριο συνήθειο όπου μετά η κατά το ζευγάρωμα τα θηλυκά αλογάκια της παναγίας επιδίδονται σε κανιβαλισμό καταβροχθίζοντας το αρσενικό αρχίζοντας να το τρώνε συνήθως αρχίζοντας από το κεφάλι. Πάντα τα θηλυκά είναι κατά πολύ μεγαλύτερα από τα αρσενικά, σχεδόν διπλάσια. Το αλογάκι της Παναγίας θεωρείται μεγάλο γούρι από πολλούς ανθρώπους και το σέβονται και δεν το σκοτώνουν, επειδή επίσης κάνουν καλό στην γεωργία τρώγοντας πολλά επιβλαβή έντομα.
Ameles heldreichi
Ο κύκλος της ζωής τους είναι ο εξής:
Μετά το ζευγάρωμα το θηλυκό γεννά μέσα σε μια γλοιώδη ουσία που μετά στεγνώνει και ονομάζετε ωοθήκη (Ootheca) από 50 μέχρι 300 αυγά. Γεννούν τις ωοθήκες τους συνήθως σε κλαδιά θάμνων και δέντρων, σε ξερά χόρτα και κάποτε πάνω η κάτω από πέτρες. Μετά την εκκόλαψη οι νύμφες βγαίνουν από την ωοθήκη και μέχρι να ενηλικιωθούν αλλάζουν τον εξωσκελετό (εκδύσεις) τους πολλές φορές. Οι ωοθήκες αναλόγως του είδους έχουν διαφορετικό χρώμα κα σχήμα. Τα αλογάκια της παναγίας ζουν μόνο ένα χρόνο.
Iris oratoria
.jpg)
Ο Empusa fasciata ανήκει στον γένος Empusa και στην οικογένεια Empusidae.
Ο Iris oratoria ανήκει στον γένος Iris και στην οικογένεια των Tarachodidae. Πρόκειται για κοσμοπολίτικο είδος και το συναντούμε στην Ευρώπη, Αμερική, Αφρική και Ασία. Διακρίνετε για τα υπέροχα χρώματα που έχει και που φαίνονται μόνο όταν ανοίξει τα φτερά του.
Ο Mantis religiosa ανήκει στον γένος Mantis και στην οικογένεια των Mantidae. Κοσμοπολίτικο είδος και το συναντούμε στην Ευρώπη, Ασία, Αφρική, Αμερική και Αυστραλία. Ο Mantis religiosa σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες όπως την Γερμανία βρίσκετε στην κόκκινη λίστα των ειδών που βρίσκονται σε κίνδυνο.
Ο Rivetina baetica ανήκει στον γένος Rivetina και στην οικογένεια των Mantidae.
Ο Ameles heldreichi ανήκει στον γένος Ameles και στην οικογένεια των Mantidae. παλιά είχε το όνομα Ameles cypria και θεωρείτο ενδημικό είδος της Κύπρου αλλά νέες έρευνες έδειξαν ότι είναι ο Ameles heldreichi μη ενδημικό. Πρόκειται για μικρόσωμο είδος και αποτελεί το πιο μικρό είδος από τα 8 που συναντούμε στην Κύπρο. Τον συναντούμε σε μερικές ευρωπαϊκές χώρες, στο Ισραήλ, Παλαιστίνη και Τουρκιά.
Ο Blepharopsis mendica ανήκει στον γένος Blepharopsis και στην οικογένεια των Empusidae. Τον συναντούμε στην Αφρική, μέση ανατολή, Ασία και στις κανάριους νήσους. Πρόκειται για τον πιο όμορφο από τα 8 αλογάκια της παναγίας που συναντούμε στην Κύπρο.
Ο Rivetina syriaca ανήκει στον γένος Rivetina και στην οικογένεια των Mantidae, και πρόκειται για το πιο σπάνιο από όλα τα άλλα είδη που συναντούμε στην Κύπρο.
Rivetina baetica
Εχθροί αυτών των εντόμων από ανθρωπίνους παράγοντες είναι οι αλόγιστοι ψεκασμοί και οι καταστροφή των βιοτόπων ενώ από φυσικούς παράγοντες είναι η θήρευση τους από πολλά είδη πουλιών, τρωκτικών, σκαντζόχοιροι και ερπετών που για αυτά τα αλογάκια της παναγίας αποτελούν λιχουδιά. Ένας άλλος μεγάλος εχθρός είναι μερικά είδη παρασιτικών σφηκών που εναποθέτουν με ένα ειδικό ωοθέτη τα αυγά τους μέσα στις ωοθήκες των μάντιδων και οι κάμπιες τους όταν εκκολαπτούν τρέφονται με τα αυγά και τις προνύμφες των μάντιδων. Ένα παρασιτικό σκουλήκι το Horsehair worms - Gordius aquaticus παρασιτεί στα έντομα αυτά και μπορεί να μεγαλώσει μέχρι και ένα μέτρο μέσα στην κοιλιά τους.
Sphodromantis viridis
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Ο Γιώργος Κωνσταντίνου γεννήθηκε το 1960 στη Λευκωσία και είναι φυσιοδίφης ερευνητής της κυπριακής βιοποικιλότητας. Φωτογράφος και κινηματογραφιστής αγρίας ζωής και πρόεδρος του συνδέσμου προστασίας φυσικής κληρονομίας και βιοποικιλότητας της Κύπρου. Με ακούραστη δράση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσον αφορά το περιβάλλον και την βιοποικιλότητα του τόπου μας.
Επικοινωνία fanigeorge@hotmail.com
Τηλ. 96376823
.JPG)
No comments:
Post a Comment