Τα 8 Περιστεροειδή της Κύπρου - Του Γιώργου Κωνσταντίνου - Εφημερίδα πολίτης 20/1/2019

See also

List of Birds of Cyprus - Κατάλογος πουλιών της Κύπρου

Άρθρα του Γιώργου Κωνσταντίνου (162) στην εφημερίδα Πολίτης – George    Konstantinou Articles at Politis newspaper from 24/9/2017 – 1/11/2020

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, 20/1/2019

Κείμενο, φωτογραφίες, του Γιώργου Κωνσταντίνου

Τα Περιστεροειδή ανήκουν στην οικογένεια περιστερίδες (Columbidae). Τα μέλη της αποκαλούνται συνήθως περιστέρια ή τρυγόνια και είναι πουλιά που υπάρχουν σχεδόν σε όλα τα μέρη του πλανήτη. Υπάρχουν 310 είδη περιστερίδων σε 42 διαφορετικά γένη. Τα Περιστεροειδή αποτελούν τα ποιο κοινά είδη στον πλανήτη και πολλά είδη από αυτά τα συναντούμε και μέσα στις πόλεις. Τρέφονται κυρίως με σπόρους, φρούτα και φυτά. Φτιάχνουν την φωλιά τους κυρίως σε δέντρα και θάμνους με πολύ λίγα κλαράκια, και κάποιος που θα δει αυτές τις άτεχνες και ξέβαθες φωλιές διερωτάται πως και δεν πέφτουν κάτω τα αυγά και οι νεοσσοί. Συνήθως γενούν 2 λευκά αυγά που εκκολάπτονται περίπου σε 14 - 16 μέρες και την ευθύνη της εκκόλαψης καθώς και το μεγάλωμα των νεοσσών αναλαμβάνουν και οι 2 γονείς. 

Common Wood Pigeon (Columba palumbus) (Linnaeus,1758) Φάσσα - Περιστερά η λευκόλαιμος

Στην Κύπρο συναντούμε 8 είδη της οικογένειας αυτής:

1 Φάσσα, Περιστερά η λευκόλαιμος - Common Wood Pigeon (Columba palumbus) (Linnaeus,1758)  2 Οικιακό περιστέρι - Domestic pigeon (Columba livia domestica) (Gmelin,1789) Περιστερια  3 Αγριοπερίστερο, Αρκοπέζουνο - Rock dove (Columba livia) Gmelin, JF, 1789  4 Φασσοπέζουνο, Φασσοπερίστερο, Φασσοπίστερο - Stock Dove (Columba oenas) Linnaeus, 1758   5 Δεκαοχτούρα, Δεκοχτούρα, Φιλικουτούνι - Eurasian Collared Dove (Streptopelia decaocto) (Frivaldszky, 1838) 6 Φοινικοπερίστερο, Φοινικοτρύγονο - Laughing dove (Streptopelia senegalensis) (Linnaeus, 1766) 7 Τρυγόνι - Turtle Dove (Streptopelia turtur) (Linnaeus, 1758) 8 Μικροπερίστερο - Namaqua dove (Oena capensis) (Linnaeus, 1766) 

Domestic pigeon (Columba livia domestica) (Gmelin,1789) Περιστερια - Οικιακό περιστέρι

Η φάσσα αποτελεί το μεγαλύτερο είδος από όλα τα Περιστεροειδή που συναντούμε στον τόπο μας και είναι μερικώς μεταναστευτικό είδος. Παρά το ανελέητο κυνήγι που της γίνετε καθώς συγκαταλέγετε στα θηρεύσιμα είδη τα τελευταία χρόνια οι αριθμοί της στην Κύπρο έχουν αυξηθεί και την συναντούμε παντού ακόμα και στις πόλεις βρίσκοντας καταφύγιο σε πάρκα και περιοχές που απαγορεύετε το κυνήγι. Αρέσκεται να τρώει ώριμες ελιές που τις καταπίνει ολόκληρες και μετά την χώνεψη αποβάλλει το κουκούτσι, τρέφετε επίσης και με τους καρπούς της Δάφνης, της Τρεμιθιάς, Σχοινιάς, Βαλανιδιάς και Λαζιάς  συμβάλλοντας έτσι στην διασπορά πολλών δασικών ειδών. 

Το Οικιακό περιστέρι το συναντούμε παντού κυρίως σε πόλεις και κτηνοτροφικές περιοχές. Τρέφονται με σπόρους βόσκοντας σε μεγάλα κοπάδια στους αγρούς και σε φάρμες. Φωλιάζουν και συχνάζουν σε εγκαταλειμμένα χτίρια, πολυκατοικίες, οροφές σπιτιών, εκκλησίες και σε πηγάδια. Τα οικιακά περιστέρια τα συναντούμε σε μια μεγάλη ποικιλία χρωμάτων και αποχρώσεων. Πολλές φορές η συνήθεια τους να συχνάζουν σε χτίρια είναι ενοχλητική για πολλούς ανθρώπους λόγο των ακαθαρσιών που δημιουργούν με αποτέλεσμα πολλοί να τα δηλητηριάζουν μαζικά.

Eurasian Collared Dove (Streptopelia decaocto) (Frivaldszky, 1838) Δεκαοκτούρα - Δεκοχτούρα - Φιλικουτούνι

Το Αγριοπερίστερο σε αντίθεση με το Οικιακό περιστέρι είναι καχύποπτο πουλί και δεν εμπιστεύεται τον άνθρωπο, δεν συχνάζει στις πόλεις και δεν πλησιάζει σε περιοχές με ανθρώπινη δραστηριότητα. Το συναντούμε σε ερημικές περιοχές και φωλιάζει σε απόκρημνους γκρεμούς, χαράδρες, φαράγγια και θαλασσινές σπηλιές.    

Το Φασσοπέζουνο παρόλο αρκετά κοινό στην Ευρώπη, είναι το σπανιότερο από τα τρία είδη του γένους Columba στην Κύπρο. Είναι ένα πουλί που μοιάζει και με αγριοπερίστερο και με φάσσα (εξου και το όνομα του) και όταν πετά πολύ δύσκολα ξεχωρίζει κάποιος τι πουλί είναι. Είναι μεταναστευτικό είδος και φωλιάζει πάνω σε δέντρα. Δεν υπάρχουν αναφορές φωλιάσματος του είδους αυτού στην Κύπρο.

Laughing dove (Streptopelia senegalensis) Φοινικοτρύγονο

Οι Δεκαοχτούρες ζουν κυρίως σε πόλεις, σε πάρκα και κήπους. Επιλέγουν τόπους όπου υπάρχει εύκολη πρόσβαση σε τροφή, γι' αυτό μπορούν να βρεθούν και κοντά σε φάρμες και σε ταΐστρες σε κήπους. Δεν είναι αποδημητικά πουλιά και φωλιάζουν σε δέντρα. Αν και το είδος αυτό δεν είναι αποδημητικό έχει εποικίσει σιγά σιγά ολόκληρο τον πλανήτη. 

Το φοινικοτρύγονο είναι είδος τρυγονιού που εξαπλώνεται στην Υποσαχάρια Αφρική, τη Μέση Ανατολή και την Ινδική υποήπειρο. Στην Κύπρο το φοινικοτρύγονο θεωρείται τυχαίος επισκέπτης και τα τελευταία χρόνια άρχισε να εποικίζει τον τόπο μας με γοργούς ρυθμούς. Το συναντούμε κυρίως σε κατοικημένες περιοχές και φωλιάζει συνήθως σε δέντρα σε κήπους σπιτιών με προτιμήσει τα γνωστά μας Γιούκα με τα πυκνά φυλλώματα. Την γρήγορη του εξάπλωση την οφείλει στο γεγονός ότι αναπαράγετε αρκετές φορές τον χρόνο ακόμα και στην καρδιά του χειμώνα. Είναι ένα πολύ φιλικό είδος με τον άνθρωπο και πλησιάζετε εύκολα και για αυτό την εποχή του κυνήγιού δυστυχώς αποδεκατίζονται από τους κυνηγούς. 

Namaqua dove - Oena capensis (Linnaeus, 1766) - Μικροπερίστερο

Το Τρυγόνι είναι πλήρως αποδημητικό είδος και έρχεται στον τόπο μας τον Απρίλιο και φεύγει τον Οκτώβριο. Δυστυχώς οι αριθμοί του παγκοσμίως μειώνονται. Έχει υποστεί και εξακολουθεί να υφίσταται πολύ μεγάλη πίεση από το κυνήγι τόσο στην Κύπρο όσο και σε άλλες μεσογειακές χώρες, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της μετανάστευσης. Παρόλα αυτά δυστυχώς το κυνήγι του ακόμα επιτρέπετε χωρίς να υπάρχει κότα, δηλαδή ο κάθε κυνηγός μπορεί να σκοτώσει όσα πουλιά βρει μπροστά του, κάτι το οποίο είναι εξωφρενικά απαράδεχτο. Το τρυγόνι αναπαράγετε στον τόπο μας και το συναντούμε κυρίως σε δασώδης και δενδρώδεις περιοχές. Φωλιάζει σε δέντρα και πυκνούς θάμνους. 

Stock dove (Columba oenas) (Linnaeus,1758) Φασσοπερίστερο

Το Μικροπερίστερο είναι εξαιρετικά σπάνιο είδος για τον τόπο μας με μερικές μόνο αναφορές και αποτελεί το μικρότερο είδος από όλα τα περιστεροειδή που συναντούμε στον τόπο μας με μέγεθος σπουργίτη. Αποτελεί επίσης και τον μόνο αντιπρόσωπο του γένους Oena. Φτιάχνει την φωλιά του σε θάμνους, δεν αναπαράγεται στον τόπο μας.

Εχθροί των ειδών αυτόν από ανθρώπινο παράγοντα είναι το κυνήγι (νόμιμο και παράνομο). Η αρπαγή των νεοσσών από τις φωλιές και η αποψίλωση των δασικών ενδιαιτημάτων, απαραίτητων για το φώλιασμα τον πουλιών. Εχθροί των ειδών αυτών από φυσικούς παράγοντες είναι τα αρπαχτικά πουλιά και η αρπαγή αυγών και νεοσσών από τρωκτικά και γάτες. 

Turtle Dove (Streptopelia turtur) (Linnaeus, 1758) Τρυγόνι

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Ο Γιώργος Κωνσταντίνου γεννήθηκε το 1960 στη Λευκωσία και είναι φυσιοδίφης ερευνητής της κυπριακής βιοποικιλότητας. Φωτογράφος και κινηματογραφιστής αγρίας ζωής και πρόεδρος του συνδέσμου προστασίας φυσικής κληρονομίας και βιοποικιλότητας της Κύπρου. Με ακούραστη δράση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσον αφορά το περιβάλλον και την βιοποικιλότητα του τόπου μας.

Επικοινωνία fanigeorge@hotmail.com

Τηλ. 96376823