Biodiversity of Cyprus by NGO Protection of the Natural Heritage and the Biodiversity of Cyprus: Sphecid wasp - Sceliphron spirifex ((Linnaeus, 1758) - Σφαλάντζι

Sunday 12 July 2015

Sphecid wasp - Sceliphron spirifex ((Linnaeus, 1758) - Σφαλάντζι - Cyprus

Family Sphecidae

Sceliphron spirifex is a species of sphecid wasp. It has a medium-sized body (17–27 millimetres or 0.7–1.1 inches), which is dull black with a long, yellow petiole (waist). The legs are black with yellow bands, the antennae are black and the wings are clear.

Females build large multi-celled mud nests attached to cliffs, rocks, tree trunks, bridges and buildings. The cells are mass-provisioned with several spiders and sealed with mud, S. spirifex lives in diverse habitats across Africa and Southern Europe, but is strongly associated with buildings and other man-made structures.

Cyprus - Geri 17/7/2010 Photos George Konstantinou

Κείμενο, φωτογραφίες του Γιώργου Κωνσταντίνου

Το Σφαλάντζι με το επιστημονικό όνομα Sceliphron spirifex (Linnaeus, 1758) είναι ένα είδος σφήκας της οικογένειας Sphecidae (sphecid wasp).
Αν και έχει κεντρί δεν είναι καθόλου επικίνδυνο για τον άνθρωπο καθώς ποτέ δεν επιτίθεται σε άνθρωπο ακόμα και αν το ενοχλήσεις, η μόνη περίπτωση να σε κεντρίσει είναι όταν το πιάσεις με το χέρι. Το θηλυκό χτίζει την φωλιά του με πηλό σε σπηλιές, γκρεμούς, βράχους, κορμούς δέντρων, γέφυρες, κτίρια ακόμα και μέσα στα σπίτια.
Η πήλινη φωλιά του αποτελείται από αρκετά μακρόστενα κελιά (από 2 μέχρι 50). Όταν το θηλυκό τελειώσει το χτίσιμο της φωλιάς αρχίζει μια απίστευτη διαδικασία που μοιάζει πραγματικά σαν ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Αρχίζει να αναζητά παντού μικρές αράχνες (μέχρι 1 πόντο) τις οποίες κεντρίζει όχι για να τις σκοτώσει αλλά να τις αναισθητοποιήσει. Κατόπιν τις κουβαλάει στην φωλιά της τοποθετώντας περίπου δέκα αναισθητοποιημένες αράχνες σε κάθε κελί. Αμέσως μετά γεννά ένα μόνο μικρό αυγό σε κάθε κελί που το σφραγίζει με πηλό.
Σε λίγες μέρες από το αυγό εκκολάπτεται μια μικροσκοπική άσπρη κάμπια που αμέσως αρχίζει να τρέφεται λαίμαργα με τις αναισθητοποιημένες αράχνες. Η κάμπια τρέφεται με τις αράχνες χωρίς να πειράζει τα ζωτικά τους όργανα για να μην πεθάνουν έτσι να έχει συνεχώς φρέσκια ζωντανή τροφή, τα ζωτικά όργανα τα αφήνει να τα φάει τελευταία, αυτές οι οδηγίες είναι βαθιά χαραγμένες στο DNA τις κάμπιας. Όταν η κάμπια είναι έτοιμη και αφού έχει φάει όλες τις αράχνες μετατρέπεται σε χρυσαλλίδα μέσα στο κελί όπου θα παραμείνει αρκετές μέρες ώσπου να μετατρέπει σε τέλειο έντομο και να βγει έξω από το κελί της ώστε να συνεχίσει τον δικό της θαυμαστό και απίστευτο κύκλο.
Να αναφέρω ότι πάρα πολλά άλλα είδη σφηκών έχουν παρόμοια συμπεριφορά.