Translate

Friday 1 September 2023

Οι δυο Μισιαροί της Κύπρου - Του Γιώργου Κωνσταντίνου - Εφημερίδα πολίτης 26/1/2020

See also

Mediterranean house gecko - Hemidactylus turcicus (Linnaeus, 1758) Μισιαρός - Σαμιαμίδι - Cyprus


Kotschy's gecko - Mediodactylus kotschyi (Steindachner, 1870) Μισιαρός - Σαμιαμίδι - Cyprus


Οι κίτρινες κολλητικές ταινίες για βλαβερά έντομα αποτελούν έναν πολύ μεγάλο εχθρό για πολλά είδη της βιοποικιλότητας του τόπου μας


Οι 11 σαύρες της Κύπρου (Web TV) - Του Γιώργου Κωνσταντίνου - Εφημερίδα πολίτης 21/2/2018


Reptiles of Cyprus - Ερπετά της Κύπρου

Κείμενο, φωτογραφίες, του Γιώργου Κωνσταντίνου

Στην Κύπρο συναντούμε 22 διαφορετικά είδη ερπετών εκ των οποίων τα 8 είναι φίδια, τα 3 είναι χελώνες και τα 11 είναι σαύρες. Και τα 11 είδη σαυρών που συναντούμε στον τόπο μας είναι εντελώς ακίνδυνες για τον άνθρωπο και τις συναντούμε, από το υψόμετρο της θάλασσας μέχρι τις ψηλότερες κορυφές του Τροόδους. Όλες οι σαύρες της Κύπρου είναι προστατευόμενες από τη Σύμβαση της Βέρνης (Παράρτημα ΙΙI), αλλά και από κυπριακές νομοθεσίες.

Οι σαύρες ανήκουν στα ερπετά και σε ολόκληρο τον πλανήτη συναντούμε πέρα από 6.000 διαφορετικά είδη. Τις συναντούμε σε όλο τον κόσμο εκτός από την ανταρτική.

Kotschy's gecko - Mediodactylus kotschyi (Steindachner, 1870) Μισιαρός - Σαμιαμίδι 

Όλες οι σαύρες είναι ενεργές από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο λόγω του ότι όλα τα ερπετά είναι ψυχρόαιμα, δηλαδή δεν έχουν δική τους θερμοκρασία σώματος, όπως τα θηλαστικά ή τα πουλιά και παίρνουν τη θερμότητά τους από το περιβάλλον το οποίο τους χρειάζεται για να είναι ενεργά. Τον χειμώνα πέφτουν σε χειμερία νάρκη. Στην Κύπρο λόγω όμως του ήπιου χειμώνα που έχουμε μπορούμε να συναντήσουμε σαύρες ακόμα και στην καρδιά του χειμώνα όταν έχει ηλιόλουστη μέρα και μπορούμε να τις δούμε να λιάζονται πάνω σε πέτρες απορροφώντας τη θερμότητα του χειμωνιάτικου ηλίου.

Δυο από τις 11 σαύρες της Κύπρου ανήκουν στην οικογένεια Γκεκκονίδες (Gekkonidae) και είναι οι γνωστοί σε όλους μας μισιαροί. Η οικογένεια αυτή περιλαμβάνει περίπου 950 είδη ανά τον πλανήτη σε 61 διαφορετικά γένη με τα περισσότερα να απαντώνται σε τροπικές και ημιτροπικές περιοχές. Υπολογίζετε ότι υπάρχουν στον πλανήτη πέραν των 100 εκατομμύριων ετών. Πρόκειται για μικρού μεγέθους νυχτόβια είδη με άριστες αναρριχητικές ικανότητες. Οι ικανότητες αυτές οφείλονται στην παρουσία ειδικών σχηματισμών σαν βεντούζες που βρίσκονται στα δάχτυλα των περισσοτέρων ειδών και τα οποία του επιτρέπουν να αναρριχάται ακόμα και στις πιο λείες επιφάνειες. Τα είδη της οικογένειας αυτής έχουν την ικανότητα να παράγουν ήχους. Είναι και οι δυο μικρού μεγέθους σαύρες με σώμα που δεν ξεπερνά τα 10cm μαζί με την ουρά. Η κόρη των ματιών τους είναι κάθετη και διαστέλλεται το βράδυ για να διευκολύνει τη νυχτερινή τους όραση. Όπως όλα τα χερσαία ερπετά έτσι και οι μισιαροι αλλάζουν τακτικά το δέρμα τους για να μπορέσουν να μεγαλώσουν. 

Mediterranean house gecko - Hemidactylus turcicus (Linnaeus, 1758) Μισιαρός - Σαμιαμίδι

Οι μισιαροί, είναι νυκτόβια είδη και δραστηριοποιούνται τη νύχτα αλλά κάποτε μπορούμε να τα δούμε και τη μέρα. Μπορούμε να δούμε τους μισιαρούς να κυνηγούν τα βράδια κοντά σε φώτα τα οποία προσελκύουν ιπτάμενα έντομα, κυρίως νυχτοπεταλούδες (σκόροι).

Οι μισιαροί γεννούν αβγά με τσόφλι όπως και τα πουλιά, ενώ άλλα είδη όπως ο χαμαιλέοντας και ο κουρκουτάς δεν γεννούν αβγά με τσόφλι, αλλά μόνο με μεμβράνη όπως και τα φίδια. Τα αβγά δεν επωάζονται από τους γονείς όπως τα πουλιά αλλά εκκολάπτονται από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Μετά τη γέννηση των αβγών η μητέρα συνεχίζει τον δρόμο της και δεν έχει πλέον καμία επαφή με τα αβγά και τα μικρά. Τα μικρά μετά την εκκόλαψη είναι ικανά να επιβιώνουν και να τρέφονται μόνα τους. Οι μισιαροί γεννούν τα αβγά τους σε σχισμές βράχων, κάτω από πέτρες και άλλα αντικείμενα, μέσα σε τρύπες και γενικά όπου κρίνουν ότι είναι ασφαλές μέρος για τα αβγά τους. Συνήθως γεννούν μέχρι δυο λευκά αυγά τα οποία εκκολάπτονται περίπου ένα μήνα μετά την γέννα. Η αναπαραγωγή πραγματοποιείται κατά την άνοιξη και το καλοκαίρι. 

Kotschy's gecko - Mediodactylus kotschyi (Steindachner, 1870) Μισιαρός - Σαμιαμίδι 


Οι μισιαροί όταν κυνηγιόνται από θηρευτές μπορούν να αποκόψουν την ουρά τους για να γλυτώσουν, συγκεκριμένα αποκόπτουν την ουρά τους και η ουρά αν και κομμένη συνεχίζει να κινείται αποσπώντας την προσοχή του θηρευτή και έτσι δίνεται η ευκαιρία στη σαύρα να ξεφύγει. Οι μισιαροί  αλλά και αρκετά άλλα είδη σαυρών έχουν αναγέννηση και η κομμένη ουρά τους μεγαλώνει ξανά.

Mediterranean house gecko - Hemidactylus turcicus (Linnaeus, 1758) Μισιαρός - Σαμιαμίδι,

Τα δυο είδη μισιαρών που συναντούμε στην Κύπρο είναι:

1 Kotschy's gecko - Mediodactylus kotschyi  (Steindachner, 1870) Σαμιαμίδι, Μισιαρός.

2 Mediterranean house gecko - Hemidactylus turcicus (Linnaeus, 1758) Σαμιαμίδι, Μισιαρός.

Οι House geckos εντοπίζονται συνήθως σε σπίτια, ερείπια παλιών σπιτιών και ξερολιθιές καθώς και σε φυσικές περιοχές με βράχια, πέτρες και κορμούς όπου μπορεί να βρει κάλυψη κατά τη διάρκεια της ημέρας. Προτιμά τις περιοχές χαμηλού υψομέτρου ενώ τον συναντούμε κυρίως σε σπίτια και ανθρώπινες εγκαταστάσεις, εκ ξου και το όνομα του οικιακός (House gecko). Απαντάται από τα παράλια μέχρι και τις ψηλότερες κορυφές του Τροόδους. Το χρώμα του σώματος ποικίλει από ωχρό κίτρινο μέχρι ροζ. Στην επιφάνεια της πλάτης παρουσιάζονται σκουρόχρωμα στίγματα ενώ το σώμα του είναι ημι-διάφανο κυρίως στο μέρος της της κοιλιάς σε σημείο που όταν κυοφορεί μπορεί κάποιος να διακρίνει τα αυγά του. Εκτός από την Κύπρο τον συναντούμε στην Νότια Ευρώπη, βόρεια Αφρική, Μικρά Ασία, Μέση Ανατολή και σε νησιά της Μεσογείου.

Mediterranean house gecko - Hemidactylus turcicus (Linnaeus, 1758) Μισιαρός - Σαμιαμίδι.

Οι Kotschy's geckos εντοπίζονται σε ξηρές βραχώδης περιοχές όπου μπορούν να βρουν καταφύγιο κατά τη διάρκεια της ημέρας, σε ερείπια σπιτιών, ξερολιθιές, τοίχους και σορούς από πέτρες και ξύλα. Αν και δραστηριοποιείται κυρίως το βράδυ μπορεί να εντοπιστεί και την ημέρα. Απαντάται και αυτός σε όλο το νησί από τα παράλια μέχρι και τις ψηλότερες κορυφές του Τροόδους. Το σώμα τους διαθέτει γκρίζο χρώμα ενώ στην πλάτη εντοπίζονται σκούρα σχέδια σχήματος «V». Εκτός από την Κύπρο τον συναντούμε στην Ιταλία, Βαλκάνια, Ουκρανία, Τουρκία, και Μέση Ανατολή.

Οι μισιαροί αλλά και όλες οι σαύρες είναι πολύ ωφέλιμοι για τη γεωργία, καθώς ένα μεγάλο μέρος της διατροφής τους αποτελείται από έντομα που προκαλούν ανυπολόγιστες ζημιές στον άνθρωπο, όπως οι σκόροι, και κρατούν τις ισορροπίες της φύσης.

Mediterranean house gecko - Hemidactylus turcicus (Linnaeus, 1758) Μισιαρός - Σαμιαμίδι

Οι εχθροί που αντιμετωπίζουν οι μισιαροί και γενικά οι σαύρες είναι τα αρπαχτικά πουλιά, τα φίδια, οι αλεπούδες, οι σκαντζόχοιροι, οι γάτες και φυσικά ο άνθρωπος με διάφορες ενέργειες, όπως οι ψεκασμοί, οι οποίοι έχουν αποτέλεσμα την έλλειψη τροφής των ζώων αυτών καθώς και η καταστροφή των βιοτόπων. Επίσης οι άνθρωποι συνήθως όπου τις δουν τις σκοτώνουν λόγο αδικαιολόγητων φοβιών που έχουν αλλά και αμάθειας. 

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Ο Γιώργος Κωνσταντίνου γεννήθηκε το 1960 στη Λευκωσία και είναι φυσιοδίφης ερευνητής της κυπριακής βιοποικιλότητας. Φωτογράφος και κινηματογραφιστής αγρίας ζωής και πρόεδρος του συνδέσμου προστασίας φυσικής κληρονομίας και βιοποικιλότητας της Κύπρου. Με ακούραστη δράση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσον αφορά το περιβάλλον και την βιοποικιλότητα του τόπου μας.

Επικοινωνία fanigeorge@hotmail.com

Τηλ. 96376823 

Mediterranean house gecko - Hemidactylus turcicus (Linnaeus, 1758) Μισιαρός - Σαμιαμίδι 




No comments:

Post a Comment