Μεταλλεία Κοκκινόνερο στον Αναλυόντα - Kokkinonero mine in the village of Analiontas - Cyprus

See also

List of dams and lakes of Cyprus

Thanks to my son Chrysantho Konstantinou for his drone footage 26/2/2023 - Cyprus

West of the village of Kapedes, for many years man dug the earth to find copper and iron pyrite. The small trains descended into the galleys, filled them with soil and rose to the surface carrying their precious cargo to the ore washing area. By digging into the earth they created a huge amphitheater basin. Over the years it grew bigger and bigger, until the day the tinder stopped beating on the copper. The mine was abandoned by its owner, which was the Hellenic Mining Company (HME).

She left behind a lunar landscape. No landscape restoration. They didn't plant a single tree when they left. A gallery still remains open. But nature undertook to restore what man's greed destroyed. He filled the huge basin with water. He gave her all the colors of the earth, to "match" the landscape. He transformed it into a beautiful lake. This small but impressive red lake of the Kokkinonero mine is located between the villages of Kapedes, Kampia and Analiontas. It is a pyrite mine that was operated in the 1950s by the Hellenic Mining Company (HME).

Δυτικά του χωριού Καπέδες, για πολλά χρόνια ο άνθρωπος έσκαβε τη γη για να βρει χαλκό και σιδηροπυρίτη. Τα μικρά τρένα κατηφόριζαν στις γαλαρίες, τα γέμιζαν με χώμα και ανέβαιναν στην επιφάνεια μεταφέροντας το πολύτιμο φορτίο τους στον χώρο πλύσης των μεταλλευμάτων. Σκάβοντας τη γη δημιούργησαν μια τεράστια αμφιθεατρική λεκάνη. Με τα χρόνια όλο και μεγάλωνε, μέχρι την μέρα που ο κασμάς έπαψε να κτυπά στον χαλκό. Το ορυχείο εγκαταλείφτηκε από τον ιδιοκτήτη του που ήταν η Ελληνική Μεταλλευτική Εταιρεία (ΕΜΕ).

Πίσω της άφησε ένα σεληνιακό τοπίο. Καμιά αποκατάσταση του τοπίου. Ούτε ένα δένtρο δεν φύτεψαν φεύγοντας. Μια γαλαρία μένει ακόμα ανοικτή. Η φύση όμως ανάλαβε να αποκαταστήσει όσα η απληστία του ανθρώπου κατάστρεψε. Την τεράστια λεκάνη την γέμισε με νερό. Της έδωσε όλα τα χρώματα της γης, για να "ταιριάζει" με το τοπίο. Την μεταμόρφωσε σε μια όμορφη λίμνη. Η μικρή αυτή αλλά εντυπωσιακή κόκκινη λίμνη του μεταλλείου Κοκκινόνερο βρίσκεται μεταξύ των χωριών Καπέδες, Καμπιά και Αναλιόντας. Πρόκειται για μεταλλείο πυρίτη που λειτούργησε τη δεκαετία του 1950 από την Ελληνική Μεταλλευτική Εταιρεία (ΕΜΕ).

From https://www.cyprusalive.com/el/villag...

Ο Αναλυόντας πήρε το όνομα του από το ρήμα “αναλύω” γιατί κατά τους αρχαίους χρόνους και συγκεκριμένα κατά την περίοδο που ήκμασε στην περιοχή της Ταμασσού η επεξεργασία του χαλκού υπήρχαν στη περιοχή του χωριού, εκτός από μεταλλεία χαλκού και χώροι όπου “αναλύονταν” μεταλλεύματα. Όπου δηλαδή τα επεξεργάζονταν οι αρχαίοι για να πάρουν κυρίως το χαλκό και χρυσό. Απόδειξη είναι το γεγονός ότι στα νότια του χωριού υπάρχουν μέχρι σήμερα σωροί πετρωμάτων που είναι γνωστά ως “σκουρκά” και τα οποία είναι απομεινάρια της επεξεργασίας αυτής. 

Photos 17/12/2017 by George Konstantinou

Ελέφαντες και Ιπποπόταμοι ίσως τα πρώτα κυνηγετικά θηράματα των κυπρίων - Του Γιώργου Κωνσταντίνου - Περιοδικό Hunt & Shoot - Τεύχος 28.10.2017

Κείμενο φωτογραφίες  Γιώργος Κωνσταντίνου

Το κυνήγι στην Κύπρο έχει μια ιστορία 12.000 χρόνων και ξεκίνησε με την πρώτη άφιξη στην Κύπρο των πρώτων ανθρώπων, και από το οποίον εξαρτιόταν η επιβίωση τους.

Σήμερα όλοι ξέρουμε ότι το ενδημικό μας θήραμα είναι τα περδίκια, φραγκολίνες και λαγοί αλλά στο παρελθόν όσο και να μας φαίνεται απίστευτο τα πρώτα πιθανά κυνηγετικά θηράματα των κυπρίων ήταν Ιπποπόταμοι και ελέφαντες.

Η Κύπρος θεωρείται ωκεάνιο νησί και είναι αποτέλεσμα της σύγκρουσης τεκτονικών πλακών. Πριν εκατομμύρια χρόνια, η αφρικανική πλάκα συγκρούστηκε με την ευρασιατική πλάκα, με αποτέλεσμα η πρώτη να βυθιστεί κάτω από την ευρασιατική. Κατά τη διάρκεια της βύθισης, η ελαφρότερη πέτρα από τη βυθισμένη πλάκα άρχισε να λιώνει και μετά, υπό μορφή λάβας, να ανυψώνεται προς την επιφάνεια της γης. Η λάβα αυτή στην επαφή της με το νερό στερεοποιείται και αποτέλεσμα ήταν η γένεση της Κύπρου αρχικά με την δημιουργία του Τροόδους και μετα του Πενταδακτύλου που ήταν 2 ξεχωριστά νησιά. Μετα σχηματίστηκε και η πεδιάδα της Μεσαορίας που τα ένωσε κι έτσι η Κύπρος πήρε τη σημερινή της μορφή.

Αμέσως μετά την εμφάνιση της πρώτης ξηράς, άρχισε να εμφανίζετε και η πρώτη ζωή. Έντομα ταξίδευσαν από τις γειτονικές χώρες μέσο του αέρα και επιπλέοντες κορμούς. καθώς και τα πρώτα φυτά σε μορφή σπόρων μεταφερμένων από πουλιά, τον αέρα , και την θάλασσα.

Κατά το Ανώτερο Πλειστόκαινο έχουμε παρουσία ενδημικής νησιωτικής πανίδας

Στο Ανώτερο Πλειόκαινο και Πλειστόκαινο είχαμε ισχυρές, γρήγορες κλιματικές μεταβολές.

Οι παγετώδεις περίοδοι ακολουθούνταν από θερμότερες μεσοπαγετώδεις περιόδους.

Καινούργιες έρευνες έχουν δείξει ότι θα πρέπει να είχαμε μέχρι 30 παγετώδεις περιόδους τα τελευταία 3 εκ. έτη (μία κάθε 100000 χρόνια)

Στις παγετώδεις περιόδους η έκταση της Κύπρου αυξάνει αλλά ποτέ δεν ενώνεται με την κοντινή χέρσο.

Μόνο διασπορά μέσω θάλασσας μπορεί να εξηγήσει αυτή την μοναδική σύνθεση της ενδημικής πανίδας της Κύπρου, όπου στο νησί έφτασαν ζώα με κολυμβητικές ικανότητες.

Τα φυτοφάγα ζώα είναι εξαίρετοι κολυμβητές, σε αντίθεση με τα μεγάλα σαρκοφάγα.

Η στάθμη της θάλασσας κατά τις περιόδους αυτές ήταν κατά 100-120 μέτρα περίπου χαμηλότερη από την σημερινή. Υπολογίζεται ότι κατά τη διάρκεια των παγετώνων του Πλειστοκαίνου, η Κύπρος απείχε από την πλησιέστερη ξηρά (τον κόλπο Αλεξανδρέττας) περίπου 30 km. Και με πολλά ενδιάμεσα νησάκια. Επομένως, είτε κολυμπώντας, είτε επιπλέοντας πάνω σε κορμούς δέντρων, τα ζώα αυτά μπόρεσαν να φθάσουν μέχρι το νησί και να το εποικίσουν.

Τα ζώα αυτά είναι ιπποπόταμοι (Phanourios minutus) , ελέφαντες (E. Cypriotes) (σε κανονικό μεγάλο μέγεθος) η μοσχογαλή , μερικά είδη τρωκτικών (μυγαλί, ακανθοποντικός) , χελώνες ξηράς , χελώνες γλυκού νερού , και ερπετά .

H Πλειστοκαινική πανίδα της Κύπρου, όπως και όλων των νησιών της Μεσογείου , (Κρήτη, Σαρδηνία, Ρόδο, Τήλο, Κορσική, Σικελία). χαρακτηρίζεται ως μη ισορροπημένη, εξαιτίας της απουσίας των σαρκοφάγων ζώων. Στην Κύπρο το μοναδικό σαρκοφάγο ζώο του Πλειστοκαίνου είναι ένα είδος μοσχογαλής (Geneta plesictοides). Μικρό σαρκοφάγο σε μέγεθος γάτας που τρεφόταν με σαύρες , πουλιά και τρωκτικά.

Ένας πολύ σημαντικός χώρος με οστά είναι αυτός που βρίσκετε στην παραλιακή περιοχή ξυλοφάγου. Στην περιοχή αυτή έχουν βρεθεί οστά ιπποπόταμων, ελεφάντων, μοσχογαλής , αρπακτικών πουλιών , χελώνα γλυκού νερού και χελώνα ξηράς. Ο χώρος αυτός δεν έχει συνδεθεί ακόμα με την παρουσία ανθρώπου. Το σημαντικό του χώρου αυτού είναι ότι τα οστά των ελεφάντων είναι πολύ ποιο πολλά από αυτά των ιπποπόταμων. Τα οστά των ελεφάντων είναι σπάνια και πάντα υπερτερούσαν κατά πολύ τα οστά των ιπποπόταμων ενώ εδώ συμβαίνει το αντίθετο.

Πολύ πιθανόν ο χώρος αυτός να ήταν μια μεγάλη λίμνη όπου τα ζώα αυτά να κατέφευγαν εκεί για να ποιούν νερό. Τους καλοκαιρινούς μήνες το νερό συρρικνωνόταν και τα ζώα στην προσπάθεια τους να φτάσουν στο νερό να κολλούσαν στην λάσπη με αποτέλεσμα τον θάνατο τους.

Ιδιαίτερο επιστημονικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι χαυλιόδοντες , τα δόντια και τα οστά των ελεφάντων. Τα νέα ευρήματα Επιβεβαιώνουν ότι ο Elephas sp. Είναι διαφορετικό είδος από τον E. cypriotes.

To μέγεθός του είναι σαφώς μεγαλύτερο από τον E. cypriotes.

Ποιά όμως η σχέση του με τον E. cypriotes; Αποτελεί προγονική του μορφή ή όχι;

Ποια είναι η ηλικία των ευρημάτων;

Χρονολογήσεις για τον E. cypriotes έχουν δείξει ηλικία των ευρημάτων Ανώτερο Πλειστόκαινο.

Η όλη υπόθεση βρίσκετε υπό μελέτη και ελπίζουμε σύντομα να έχουμε τα επιστημονικά πορίσματα που θα δώσουν φως σε ακόμα ένα κομμάτι τις προϊστορίας του τόπου μας.

Τα φυτά και τα ζώα που ζουν σε γεωγραφικά απομονωμένες περιοχές έχουν την τάση να αναπτύσσουν ενδημικές μορφές. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα αυτής της απομόνωσης είναι η δημιουργία γιγαντιαίων μορφών στα μικρού μεγέθους σπονδυλωτά (ερπετά, πτηνά, τρωκτικά θηλαστικά) και η δημιουργία νάνων μορφών στα μεγάλου μεγέθους ζώα, όπως οι ελέφαντες, οι ιπποπόταμοι και τα ελάφια

Αιτίες του νανισμού και του γιγαντισμού στα νησιώτικα οικοσυστήματα είναι:

Η μικρή έκταση των νησιών σε σχέση με τις ηπειρωτικές περιοχές

Οι μειωμένες πηγές τροφής

Η απουσία εχθρών

Η μείωση της γονιδιακής δεξαμενής

Η ενδογαμία

Οι κυπριακοί ελέφαντες και οι ιπποπόταμοι μετά την επίδραση του νανισμού είχαν μήκος μέχρι 1,5 μέτρο και 75 εκατοστά ύψος και με βάρος περίπου 250 κιλά. Το μικρό μέγεθος, τους έδωσε μεγαλύτερη ευκινησία και προσαρμοστικότητα στο σχετικά ορεινό και ημιορεινό κυπριακό περιβάλλον και στις περιορισμένες πηγές τροφής.

Ακόμα ένα θαύμα της φύσης που ο μόνος σκοπός του νανισμού ήταν την επιβίωση των ζώων και την διαιώνιση του είδους.

Με την πάροδο των χιλιάδων χρόνων και λόγο της απομόνωσης τους στο νησιώτικο περιβάλλον τα ζώα αυτά εξελιχθήκαν σε ενδημικά ζώα της Κύπρου.

Και όταν λέμε ενδημικά ζώα της Κύπρου σημάνει ότι αυτά τα ζώα ζούσαν στην Κύπρο και πουθενά αλλού στον κόσμο.

Η πρώτη αναφορά για την ύπαρξη των ζώων αυτών στην Κύπρο έγινε από την βρετανίδα παλαιοντολόγο Ροδοθεα Μπέιτς το 1903.

Τα ζώα αυτά έζησαν ανενόχλητα στην Κύπρο για χιλιάδες χρόνια μέχρι που οι άνθρωποι άρχισαν να έρχονται και να εποικούν το νησί από τις γειτονικές χώρες περίπου πριν 12 χιλιάδες χρόνια.

Οι άνθρωποι τότε ήταν κυνηγοί τροφοσυλεκτες , δηλαδή ζούσαν αποκλειστικά από το Κυνήγι και πιθανόν να κυνήγησαν τα ζώα αυτά μέχρι τελικού αφανισμού, αν και αυτό δεν έχει ακόμα επιστημονικά αποδειχθεί αλλά η εξαφάνιση των ζώων αυτών συμπίπτει χρονολογικά με την άφιξη των πρώτων ανθρώπων στο νησί.

Μέχρι στιγμής έχουν αναφερθεί στην Κύπρο περίπου 40 θέσεις με οστά νάνων

ιπποπόταμων και νάνων ελεφάντων με συντριπτική πλειοψηφία τα οστά των ιπποπόταμων.

Θέλω επίσης να αναφερθώ στον νεολιθικό άνθρωπο που αμέσως μετά από τον αφανισμό των προϊστορικών ζώων της Κύπρου έφερε από της γειτονικές χώρες διάφορα είδη ζώων για εκτροφή.

Τα ζώα αυτά είναι ένα είδος άγριας αγελάδας , πρόβατα , χοίρους , αλεπού , άγρινο , και το ελάφι dama mesopotamica.

Μερικά από αυτά είχαν ξεφύγει από τον άνθρωπο και επανήλθαν στην άγρια τους κατάσταση. Τα ζώα αυτά είναι το αγρινό , η αλεπού τα όποια υπάρχουν και σήμερα.

Επίσης ένα από αυτά είναι και το ελάφι dama mesopotamica το όποιο υπήρχε στο νησί και εξαφανίστηκε πριν 500 χρόνια λόγο ανελέητου κυνηγιού.

Τελειώνοντας θέλω να αναφέρω ότι αυτό είναι ένα παράδειγμα που μας δείχνει ότι η κακή διαχείριση και το αλόγιστο κυνήγι έχει ως αποτέλεσμα την καταστροφή και την εξαφάνιση πολλών ειδών για πάντα.

Πρέπει να προστατεύσουμε την πανίδα και χλωρίδα του τόπου μας για να μπορούμε να την χαιρόμαστε για πάντα και φυσικά η γνώση και η κατανόηση των λαθών του παρελθόντος θα αποτελέσει την επιβίωση μας και την συνέχεια μας στο μέλλον.

Πέρδικα η βασίλισσα του βουνού και του κάμπου μας - Του Γιώργου Κωνσταντίνου - Περιοδικό Hunt & Shoot - Τευχος 28.10.2017

Κείμενο φωτογραφίες Γιώργος Κωνσταντίνου

Η Πέρδικα είναι το πιο όμορφο πουλί από τα θηρεύσιμα είδη στην Κύπρο που με την ομορφιά της έχει εμπνεύσει πολλούς τραγουδοποιούς και ποιητές.

Στην Κύπρο την συναντούμε σε όλα τα υψόμετρα, από παράλιες περιοχές μέχρι και τις πιο ψηλές κορυφές του Τροόδους 

Το κοινό της όνομα είναι Νησιώτικη Πέρδικα και το επιστημονικό Alectoris chukar, το Alectoris είναι το γένος και ανήκουν στην οικογένεια των Φασιανιδών.

Το γένος Alectoris περιλαμβάνει συνολικά οκτώ είδη πουλιών αλλά στην Κύπρο συναντούμε μόνο την Νησιώτικη Πέρδικα.

Τρέφετε με μια ποικιλία τροφών όπως σπόρους, φρέσκα βλαστάρια, χόρτα, ώριμα φρούτα που πέφτουν κάτω από τα δέντρα και με έντομα.

Το καλοκαίρι ψάχνουν την τροφή τους συνήθως νωρίς το πρωί και αργά το απόγευμα ενώ τις ζεστές ώρες τις ημέρας παραμένουν κριμένα κάτω από πυκνούς θάμνους και φυλλώματα αναζητώντας δροσιά, ενώ τον χειμώνα κινούνται και τρέφονται κ άθολη την διάρκεια της μέρας.

Την νύκτα συνηθίζουν να κουρνιάζουν σε ψηλά μέρη όπως κορυφές λόφων, και γκρεμνών για να μπορούν εύκολα να αντιλαμβάνονται τυχόν κινδύνους.

Με το πρώτο αμυδρό φως αρχίζουν το γνωστό τους κακάρισμα.

Είναι ομαδικά πουλιά και τα συναντούμε συνήθως σε κοπάδια των πέντε μέχρι είκοσι πουλιών.

Από τον Φεβρουάριο συναντούμε τα πουλιά ανά δύο ζευγαρωμένα καθώς πλησιάζει η περίοδος ωοτοκίας.

Γεννούν νωρίς την άνοιξη από έξη μέχρι δεκαπέντε αυγά στο έδαφος σε φωλιές που φτιάχνουν με λίγα ξερά χόρτα και φτερά μέσα σε πυκνά χόρτα και κάτω από θάμνους.

Κατά την περίοδο ωοτοκίας τα πουλιά έχουν εδαφική επικράτεια και το αρσενικό προστατεύει την περιοχή του δίνοντας σκληρές μάχες με τα άλλα αρσενικά που θα παραβιάσουν την περιοχή του.

Η επώαση διαρκεί είκοσι τρις μέρες ακριβώς και τα μικρά περδικόπουλά σε μερικές ώρες μετά την εκκόλαψη είναι  έτοιμα να ακολουθήσουν την μάνα τους.

Κατά τις πρώτες βδομάδες τις ζωής τους τα μικρά περδικόπουλά έχουν ανάγκη από υψηλή πρωτεΐνη για την ανάπτυξη τους και τρέφονται σχεδόν αποκλειστικά με διάφορα έντομα.

Μπορούμε να παρατηρήσουμε την μάνα τους να  σκαλίζει το έδαφος για να αποκαλυφθούν διάφορα έντομα για να τα φάνε τα μικρά.

Πολύ εντυπωσιακή είναι η συμπεριφορά τον μικρών και της μάνας σε περίπτωση που εμφανίζετε κίνδυνος.

Στα μικρά γίνετε κάτι σαν έκρηξη και σε κλάσματα δευτερολέπτου εξαφανίζονται κάπου κοντά, γίνονται ένα με χόρτα και πέτρες και είναι εξαιρετικά δύσκολο να τα εντοπίσεις , ενώ η μάνα τρέχει στο έδαφος παριστάνοντάς ότι είναι τραυματισμένη και δεν μπορεί να πετάξει ώστε να αναγκάσει τον θηρευτή να προσπαθήσει να την πιάσει και έτσι να γλιτώσουν τα περδικόπουλά.

Τα μικρά σε ηλικία μιας βδομάδας μπορούν να κάνουν μικρά πετάγματα σε περίπτωση κινδύνου.

Τα μικρά μένουν με τους γονείς τους μέχρι και το φθινόπωρο και τον χειμώνα παίρνουν τον δικό τους δρόμο για να αναπαραχθούν την άνοιξη.

Η πέρδικα έχει πολλούς εχθρούς με τον κυριότερο την αλεπού που αποτελεί μάστιγά τα τελευταία χρόνια με την υπερβολική αύξηση του πληθυσμού της και κατασπαράσσει αυγά και νεοσσούς καθώς βρίσκονται στο έδαφος.

Επίσης κινδυνεύουν κυρίως τα νεαρά πουλιά από αρπαχτικά πουλιά τα φίδια και την ποντίκα .

Φυσικά όλα αυτά είναι μέρος της τροφικής αλυσίδας που βοηθά να κρατιόνται οι ισορροπίες.

Μεγάλη καταστροφή στις φωλιές  και στα περδικόπουλα προκαλεί ο θερισμός των σπαρτών καθώς γίνετε την εποχή αναπαραγωγής των πουλιών οπού τα περδίκια αρέσκονται να φτιάχνουν τις φωλιές τους μέσα στα σπαρτά.

Οι περισσότεροι άνθρωποι συνήθως μαζεύουν περδικόπουλα και αυγά όταν τα συναντήσουν.

Οι  λαθροκυνηγοί και η μη τήρηση του κότα σε περιόδους κυνήγιού.  

Η εκπαίδευση των κυνηγετικών σκυλιών στους αγρούς την εποχή αναπαραγωγής των περδικιών και όχι μόνο έχει καταστρεπτικές συνέπιες σε αυγά, περδικόπουλά και γενικά σε όλη την πανίδα.

Οι κακές καιρικές συνθήκες κάποτε με ισχυρές βροχοπτώσεις και χαλαζοπτώσεις συμβάλουν σε μεγάλες καταστροφές  αυγών και νεοσσών όλων των πουλιών.

Ας σεβαστούμε και προστατεύσουμε αυτό το περήφανο και πανέμορφο πουλί για να το χαιρόμαστε για πάντα εμείς και οι επόμενες γενιές και να ακούμε το κακάρισμα του να αντιλαλεί σε κάμπους και βουνά.

Ποια είναι η περιβόητη Πουρτάλλα ? - Του Γιώργου Κωνσταντίνου - Περιοδικό Hunt & Shoot - Τευχος 28.10.2017

Κείμενο φωτογραφίες Γιώργος Κωνσταντίνου

Η πουρτάλλα η αλλιώς Ερημοπεριστερόκοτα  με το διεθνές κοινό όνομα Black-Bellied Sandgrouse και το επιστημονικό όνομα Pteroclis orientalis της οικογενείας sandgrouse.

Είναι ένα μεσαίου μεγέθους πουλί με την κοιλιά μαύρου χρώματος που φαίνεται πιο καθαρά όταν πετάει εξού και το όνομα black-bellied sandgrouse .

Είναι πουλί που ζει και αναπαράγετε στο έδαφος όπως και η  πέρδικα και τρέφετε με σπόρους χόρτα και έντομα κυρίως σε νεαρή ηλικία.

Δραστηριοποιούνται κυρίως το πρωί και το σούρουπο, αναζητώντας νερό και τροφή.

Η Πουρτάλλα αρέσκεται να συχνάζει σε άγονες πεδιάδες, και αμμώδης εδάφη με πολύ χαμηλή βλάστηση .

 Αν και φαίνεται κάπως ογκώδες πουλί και με κοντή σχετικά ουρά εν τούτοις έχει πολύ γρήγορο πέταγμα που μοιάζει πολύ με του περιστεριού. 

Το αρσενικό με το θηλυκό διαφέρουν σε χρώμα αφού το αρσενικό έχει πιο έντονους χρωματισμούς και είναι πολύ πιο όμορφο.

Τις περισσότερες φορές μετακινούνται σε κοπάδια. Το συγκεκριμένο είδος προτιμά τα βουνά της βόρειας Αφρικής, την Ιβηρική χερσόνησο, τη Μέση Ανατολή, Κανάριους νήσους , Τουρκιά , Ιράν , και Ισραήλ όπου στις περισσότερες χώρες δέχεται ανελέητο κυνήγι.

Είναι τώρα ένα σπάνιο μεταναστευτικό πουλί για τον τόπο μας  που πριν 50 χρόνια υπήρξε μόνιμος κάτοικος της Κύπρου οπού και αναπαραγόταν κανονικά.

Οι παλαιότερες αναφορές για το πουλί αυτό είναι από την περιοχή ΜεσαορΊας κυρίως στην περιοχή Τύμπου και Ποταμιάς  όπου το πουλί αυτό υπήρχε σε ικανοποιητικούς αριθμούς.

Σύμφωνα πάντα με τις παλιές αναφορές οι κυνηγοί έστηναν καρτέρι τους καλοκαιρινούς μήνες σε νερά όπου τα πουλιά συνήθιζαν να πίνουν νερό και τα κυνηγούσαν ανελέητα με αποτέλεσμα τον διαπαντός αφανισμό του τοπικού πληθυσμού από την Κύπρο.   

Ακόμα ένα παράδειγμα αλόγιστου κυνήγιού με τραγικά και ανεπανόρθωτα αποτελέσματα.

Ως παθιασμένος λάτρης της κυπριακής βιοποικιλότητας και φωτογράφος άγριων πουλιών πάντα είχα ως όνειρο να δω και να φωτογραφίσω αυτά τα υπέροχα πουλιά, και αυτό έγινε πραγματικότητα στις 24 Ιανουαρίου του 2015.

Ένας καλός φίλος Τουρκοκύπριος επίσης μανιώδης φωτογράφος άγριων πουλιών με πληροφόρησε ότι υπήρχε εν κοπάδι Πουρτάλλες στο Ακρωτήριο Κορμακίτη.

Την επόμενη μέρα πήγαμε στο σημείο και πράγματι βρήκαμε το κοπάδι που αποτελείτο από 39 Πουρτάλλες, το μεγαλύτερο κοπάδι που έχει αναφερθεί ποτέ στην Κύπρο.

Οι φωτογραφίες και τα βίντεο πολύ μακρινά καθώς τα πουλιά ήταν πολύ φοβισμένα λόγο του ότι στην περιοχή επιτρεπόταν το κυνήγι  και δεν πλησιάζονταν με τίποτα.

Φύγαμε με αισθήματα χαράς και λύπης, χαρά που επιτέλους της είδαμε για πρώτη φορά και λύπη που δεν καταφέραμε να βγάλουμε κοντινές φωτογραφίες.

Δεν πέρασαν 3 μήνες από τότε και στις 22 Απρίλιου 2015 ακούσαμε ότι ξένοι παρατηρητές πουλιών  είδαν στις Αμμοθίνες του Ακρωτήριού Λεμεσού τέσσερίς πουρταλλες και συγκεκριμένα 2 ζευγάρια.

Μέσα σε μια βδομάδα πήγαμε από Λευκωσία 3 φορές για να τις βρούμε αλλά μάταια.

Αποφασίσαμε να πάμε μια τέταρτη και τελευταία φορά και η τύχη επιτέλους μας χαμογέλασε.

Ήταν αργά το απόγευμα και τις εντοπίσαμε μέσα σε ένα θερισμένο χωράφι που πήγαν για να τραφούν, μόλις μας είδαν έγιναν ένα με το χώμα και σχεδόν αμέσως πέταξαν αστραπιαία προς κάτι αμμόλοφους κοντά στην θάλασσα.

Η αγωνία στα ύψη καθώς πλησιάζαμε το σημείο που τις είδαμε να πηγαίνουν, και απότομα τις είδαμε μπροστά μας στα 10 μέτρα να βόσκουν και οι τέσσερις αμέριμνα.

Οι φωτογραφικές μηχανές πήραν φωτιά, μας έδωσαν 3 με 4 λεπτά μέχρι να φύγουν αλλά ο χρόνος αυτός ήταν αρκετά ικανοποιητικός όμως για να μας δώσουν απίστευτες φωτογραφίες και βίντεο όπως και απερίγραπτη χαρά.

Το 2016 έχει αναφερθεί ακόμα ένα κοπάδι Πουρτάλλες στο κατεχόμενο χωριό Καπούτι.

Να αναφέρω επίσης ότι κάθε χρόνο κατά την περίοδό κυνήγιού σκοτώνονται αρκετές Πουρταλλες κυρίως στην κατεχόμενη Μεσαορία όπου πολλοί από τους κυνηγούς αυτούς αναρτούν φωτογραφίες των σκοτωμένων πουλιών στο f/b ζητώντας να τους πουν τι πουλί είναι. Κρίμα μεγάλο διότι πολλά από αυτά τα πουλιά μπορούσαν να αναπαραχθούν ξανά στην Κύπρο.

Δεν πρέπει να πυροβολούμε ποτέ και να σκοτώνουμε πουλιά που δεν ξέρουμε τι είναι διότι είναι προφανές ότι για να μην το ξέρουμε σίγουρα είναι κάποιο σπάνιο και προστατευόμενο είδος.

Ας ελπίσουμε ότι κάποτε θα αναπαραχθούν ξανά στην Κύπρο και να έχουμε ξανά ένα μόνιμο πληθυσμό όπως παλιά.

Το νησάκι στον Ακάμα που μοιάζει με τα νησιά Γκαλαπάγκος (Web Tv) - Του Γιώργου Κωνσταντίνου - Εφημερίδα πολίτης 10/12/2017

See also

Γ. Κωνσταντίνου: Ο Ακάμας ένα από τα τελευταία οχυρά (εικ.&βίντ) - φιλελευθερος 24/6/2022

Ακάμας:Από τα τελευταία οχυρά της βιοποικιλότητας του τόπου μας-webTV - Του Γιώργου Κωνσταντίνου - Εφημερίδα πολίτης 28/1/2018

Άρθρα του Γιώργου Κωνσταντίνου (162) στην εφημερίδα Πολίτης – George Konstantinou Articles at Politis newspaper from 24/9/2017 – 1/11/2020

Το νησάκι στον Ακάμα που μοιάζει με τα νησιά Γκαλαπάγκος (Web Tv) - Του Γιώργου Κωνσταντίνου - Εφημερίδα πολίτης 10/12/2017

Η θέα από την βουνοκορφή Μούττη της Σωτήρας στον Ακάμα - The view from the mountain Moutti of Sotiras at Akamas 

Τα Λουτρά της Αφροδίτης στον Ακάμα - Νέο Χωριό Πάφου

Το Φαράγγι Του Άβακα στον Ακάμα - Πέγεια, Πάφος - Cyprus

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, 10.12.2017

Κείμενο, φωτογραφίες, βίντεο του Γιώργου Κωνσταντίνου
Και όμως στην Κύπρο υπάρχουν μερικά απομονωμένα νησάκια τα οποία ναι μεν είναι γνωστά στον κόσμο αλλά είναι για τους  περισσότερους άγνωστη η άγρια ζωή που φιλοξενούν. Λόγω της απομόνωσης και της ησυχίας που έχουν τα νησάκια αυτά  προτιμώνται από πολλά είδη πουλιών κυρίως θαλασσοπούλια να φωλιάζουν και να αναπαράγονται σε αυτά την άνοιξη.
Τα νησάκια αυτά κατά την εποχή της αναπαραγωγής αυτών των πουλιών μοιάζουν με μικρούς παράδεισους καθώς εκατοντάδες πουλιά πάνε και έρχονται να ταΐσουν τα μικρά τους. Τα θαλασσοπούλια φωλιάζουν στο έδαφος, και σου είναι δύσκολο να περπατήσεις άνετα καθώς το έδαφος είναι κατάσπαρτο με φωλιές γεμάτες αυγά και νεοσσούς ενώ οι γονείς πετούν πάνω από το κεφάλι σου κάνοντας εκκωφαντικό θόρυβο με τες φωνές τους θέλοντας να προστατεύσουν τις φωλιές τους.
Έχω επισκεφτεί  ένα από αυτά τα νησάκια, το νησάκι του αγίου Γεωργίου στον Ακάμα, και πραγματικά το θέαμα είναι εξωπραγματικό για τα δεδομένα της Κύπρου. Το νησάκι αυτό είναι περίπου 800 μέτρα από την ακτή  και μπορείτε να το δείτε μετά από τα λουτρά της Αφροδίτης. Αν και από μακριά το νησάκι φαίνεται επίπεδο και εύκολο να αποβιβαστείς, όταν πλησιάσαμε με την βάρκα δυσκολευτήκαμε πολύ να ανέβουμε πάνω λόγω των απότομων βραχωδών ακτών. Ο κόπος μας όμως ανταμείφθηκε ανεβαίνοντας στο νησί καθώς μας υποδέχτηκαν εκατοντάδες γλάροι με τις εκκωφαντικές φωνές τους. Οι γλάροι είναι του είδους  Ασημόγλαρος της Μεσογείου η Κιτρινοπόδης γλάρος – (Larus michahellis) της οικογένειας Λαρίδες (laridae). Το έδαφος γεμάτο φωλιές και νεοσσούς. Το θέαμα καταπληκτικό, η φαντασία μας οργίαζε θυμίζοντας μας σκηνές από ντοκιμαντέρ με φυσιοδίφες που αποβιβάζονται για πρώτη φορά στα νησιά Γκαλαπάγκος.

Το έδαφος γεμάτο φωλιές και νεοσσούς.Η φαντασία μας οργίαζε θυμίζοντας μας σκηνές από ντοκιμαντέρ με φυσιοδίφες να αποβιβάζονται στα νησιά Γκαλαπάγκος

Το νησάκι έχει άγρια πυκνή βλάστηση με χαμηλούς θάμνους που μέσα οι νεοσσοί αναζητούσαν σκιά από τον δυνατό ήλιο. Το είδος αυτού του γλάρου είναι κοινό στην Μεσόγειο και φωλιάζει σε αποικίες σε ακατοίκητα νησάκια και απόμερες ακτές. Τον συναντούμε επίσης στην Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Νότια Αφρική.  Είναι παμφάγος, μεγαλόσωμος γλάρος και τρέφεται με μια ποικιλία τροφών όπως ψάρια , φυτικά είδη , μεγάλα έντομα όπως ακρίδες , μικρόσωμα πουλιά που πιάνει εν πτήση , ψοφίμια ακόμα και με ανθρώπινα σκουπίδια. Γεννά  τον Απρίλιο - Μάιο δυο μέχρι τρία αυγά που εκκολάπτονται σε περίπου ένα μήνα. Αξίζει να αναφέρω ότι σε μια φωλιά βρήκα μια μεγάλη ακρίδα που έφεραν στους νεοσσούς και  ήταν του ξενικού εισβλητικού είδους Desert locust (Schistocerca gregaria) που πετά μεγάλες αποστάσεις και μας έρχεται από την Αφρική.
Το νησάκι έχει φυσικές μικρές σπηλιές , τρύπες και σχισμές στους βράχους και εκεί γεννούν και άλλα είδη πουλιών όπως το αγριοπερίστερο - Rock dove (Columba livia),  η  Ωχροσταχτάρα - Pallid swift (Apus pallidus) και το Πετροχελίδονο η Μαυροσταχτάρα -  Common Swift (Apus apus) .

Το νησάκι  Άγιος Γεώργιος στον Ακάμα

Ωχροσταχτάρα - pallid swift (Apus pallidus)

Το αγριοπερίστερο ανήκει στην οικογένεια Περιστερίδες (Columbidae) που ανήκουν όλα τα περιστέρια και τα τρυγόνια. Φτιάχνει την πρόχειρη φωλιά του με ξερά κλαδάκια σε γκρεμούς και βράχους συνήθως κοντά στην θάλασσα σε φυσικά κοιλώματα. Γεννά πολλές φορές τον χρόνο δυο άσπρα αυγά που τα επωάζει για 14 μέρες περίπου.
Η Ωχροσταχτάρα ανήκει στην οικογένεια Αποδίδες (Apodidae) και την συναντούμε κυρίως στα βουνά και είναι αποδημητικό πουλί. Τρέφετε με έντομα που τα πιάνει εν πτήση και βρίσκεται συνεχώς στον αέρα. Μοιάζει πολύ με την Μαυροσταχτάρα και δεν μπορείς να το ξεχωρίσεις εύκολα. Φωλιάζει σε φαράγγια, σε κτίρια και απότομους παραθαλάσσιους γκρεμούς. Φτιάχνει την φωλιά του με  μαλακά ξηρά χόρτα και φτερά. Γεννά από δυο μέχρι τρία λευκά αυγά.
Το Πετροχελίδονο η Μαυροσταχτάρα είναι αποδημητικό πουλί και μοιάζει πολύ με χελιδόνι αλλά ανήκουν σε δυο διαφορετικές οικογένειες. Το Πετροχελίδονο ανήκει στην οικογένεια Αποδίδες (Apodidae). Πίνει νερό εν πτήση και τρέφεται αποκλειστικά με έντομα που τα πιάνει επίσης εν πτήση. Είναι εκπληκτικά γρήγορο πουλί και κατέχει το ρεκόρ συνεχής πτήσης από όλα τα πουλιά του κόσμου και μπορεί να πετά συνεχώς για δέκα μήνες, πετά όλη του τη ζωή εκτός μια φορά τον χρόνο για να εκκολάψει τα αυγά του. Έχει πολύ μικρά πόδια και πολύ δυνατά νύχια, δεν κάθονται ποτέ στο έδαφος και όταν για κάποιο λόγο βρεθεί στο έδαφος δεν μπορεί να ξαναπετάξει. Φωλιάζει συνήθως σε τρύπες σπιτιών και κεραμίδια αλλά και σε τρύπες γκρεμών, φτιάχνοντας την φωλιά του με φτερά άλλων πουλιών που πιάνει στον αέρα πριν πέσουν στο έδαφος. 

Ασημόγλαρος της Μεσογείου ή Κιτρινοπόδης γλάρος Larus michahellis

Εκτός από πουλιά είδα στο νησάκι και αρκετές σαύρες που φαίνεται να ξεμείναν εκεί όταν το νησί αποκόπηκε από την υπόλοιπή Κύπρο που φαίνεται ότι κάποτε ήταν ενωμένο και αυτό το μαρτυρά η παρουσία των σαυρών στο νησί καθώς τα ερπετά αυτά δεν αρέσκονται να κολυμπούν και δεν υπάρχει άλλος τρόπος να φτάσουν εκεί. Θεωρώ ότι αυτές οι σαύρες λόγω χιλιάδων χρόνων απομόνωσης στο νησάκι αυτό αξίζει να μελετηθούν επιστημονικά.

Ασημόγλαρος της Μεσογείου ή Κιτρινοπόδης γλάρος Larus michahellis

Έχουμε και άλλα τέτοια παραδεισένια νησάκια σαν αυτό στην Κύπρο με περίπου τα ίδια είδη, όπως το νησί Γερόνησος στον άγιο Γεώργιο στην Πέγεια , την Πέτρα του Λιμνίτη και τα νησιά Κλείδες στον Απόστολο Αντρέα που αποτελούν και το ανατολικότερο άκρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στα νησιά κλείδες αναπαράγεται ο θαλασσοκόρακας - Common shag  (Phalacrocorax aristotelis) της οικογενειας Φαλακροκορακιδών (Phalacrocoracidae) και ο σπάνιος και αυστηρά προστατευόμενος Αιγαιόγλαρος - Audouin's gull (Ichthyaetus audouinii) της οικογένειας Λαρίδες (laridae).

Common Swift (Apus apus)  Πετροχελίδονο - Μαυροσταχτάρα

Την δεκαετία του εξήντα ο Αιγαιόγλαρος είχε κινδυνεύσει με αφανισμό αφού ο πληθυσμός του μειώθηκε δραματικά σε μόνο μερικές χιλιάδες πουλιά. Αναφορές που έχω ακούσει λένε ότι προπολεμικά οι τόπακες συνήθιζαν να πηγαίνουν στα νησιά Κλείδες και να μαζεύουν τα αυγά και τους νεοσσούς αυτών των σπάνιων πουλιών για φαγητό. Τώρα τα νησιά Κλείδες αποτελούν αυστηρά προστατευόμενη περιοχή και απαγορεύεται αυστηρά να πάει κάποιος εκεί, ειδικά την εποχή αναπαραγωγής των πουλιών αυτών.

Rock dove(Columba livia) Αγριοπερίστερο

Ασημόγλαρος της Μεσογείου ή Κιτρινοπόδης γλάρος Larus michahellis

Το νησάκι  Άγιος Γεώργιος στον Ακάμα

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Ο Γιώργος Κωνσταντίνου γεννήθηκε το 1960 στη Λευκωσία και είναι φυσιοδίφης ερευνητής της κυπριακής βιοποικιλότητας. Φωτογράφος και κινηματογραφιστής αγρίας ζωής και πρόεδρος του συνδέσμου προστασίας φυσικής κληρονομίας και βιοποικιλότητας της Κύπρου. Με ακούραστη δράση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσον αφορά το περιβάλλον και την βιοποικιλότητα του τόπου μας.